Dr.Majid Dastani PT, Bcs,Msc, DPT

مهمترین روش های استفاده شده عبارتست از:

 

    تغییر رفتار : کارهایی را که موجب درد میشود کمتر انجام میدهیم تا درد کمتر شود.

 

    گرم کردن : با گرم نگاه داشتن مچ دست بطور مثال با استفاده از یک مچ بند کشی میتوان درد را کاهش داد.

 

    دارو : استفاده از داروهای ضد التهابی مانند سلکوکسیب یا پیروکسیکام میتواند التهاب و درد را کم کند.

 

    آتل یا اسپلینت : در این روش مچ دست بیمار بمدت چند هفته در یک اسپلینت یا با یک گچ کوتاه بیحرکت میشود. این کاهش حرکت موجب میشود تا سایش تاندون در داخل غلاف کمتر شده و درد و تورم کاهش میابد.

 

    تزریق : گاهی پزشک از تزریق کورتیکوستروئید در غلاف تاندون برای کاهش تورم و درد استفاده میکند.

    جراحی : اگر درد با انجام اقدامات ذکر شده خوب نشود پزشک معالج ارتوپد ممکن است تصمیم به جراحی بگیرد. درمان جراحی شامل برش روی غلاف تاندون است بطوریکه تونل باز شود و تاندون دیگر به توسط غلافی احاطه نشود

.

                                 

 

تست فینکل اشتاین Finkelstein test از علائم بیماری دکرون است. در این تست بیمار شست خود را با انگشتان دیگر میگیرد و پزشک به آرامی مچ دست بیمار را به طرف استخوان اولنا خم میکند. با این کار تاندون تحت کشش قرار گرفته و درد بیمار بیشتر میشود

 

روش دیگر معاینه اینست که پزشک از بیمار میخواهد شست خود را ابداکت کرده یا به زبان دیگر از بقیه انگشتان دور کند. در همین حال پزشک با دست خود مانع از ابداکت شدن انگشت شست بیمار میشود. سعی بیمار در ابداکت کردن شست بر علیه مقاومت دست پزشک موجب بروز درد در بالای مچ دست میشود

                                 

.

مهمترین علائم بیماری دکرون عبارتند از

 

 *   درد مچ دست : درد شایعترین علامت این بیماری است. درد در سطح خارجی مچ دست یعنی در طرفی که شست قرار دارد احساس میشود. این درد ممکن است به ساعد هم انتشار پیدا کند. درد با حرکت مچ دست و یا حرکت شست تشدید میشود. این شدید شدن درد در حرکاتی مثل چرخاندن دست یا مشت کردن یا گرفتن اجسام بوجود میاید.

 

  *  تورم : ورم در مچ دست و در طرفی که شست قرار دارد دیده میشود. این تورم در محل غلاف تاندون تحریک شده است.

  *  صدا دادن : یک احساس تقه یا خرخر در موقع حرکت دادن مچ دست یا شست به توسط فرد احساس میشود.

 

  *  محدودیت حرکت : حرکت شست و مچ دست به علت درد محدود میشود

                                 

.

بیماری دکرون یا تاندنیت دکرون( De Quervain’s Tendinitis)  دِکُروَن بیماری تاندون ها و غلاف تاندون های اطراف مچ دست است. در این بیماری به علت التهاب ایجاد شده، حرکت تاندون در درون غلاف آن دردناک میشود

                                 

.

در صورتیکه کارکرد مچ دست خوب باشد بیمار نیازی به درمان ندارد. درمان فقط موقعی انجام میشود که بیمار درد دائمی را در مچ دست خود احساس کند که موجب محدود شدن فعالیت های بدنی او شود. همچنین گاهی درمان فقط برای اصلاح ظاهر مچ دست و دلایل زیبایی انجام میشود.

 

درمان بصورت انجام عمل جراحی است و جراحی تاثیری بر روی محدودیت حرکتی مچ دست ندارد. دو نوع درمان جراحی برای این بیماران انجام میشود. کوتاه کردن استخوان رادیوس و یا بلند تر کردن استخوان اولنا و یا هر دو آنها با هم.

در معمول ترین عمل جراحی که برای این بیماران انجام میشود لیگامان ویکرز در مچ دست آزاد شده و استخوان رادیوس در بالای مچ دست استئوتومی میشود یعنی به توسط جراحی شکانده شده و سپس استخوان ها در موقعیتی جدید و بهتر قرار گرفته و به توسط ایمپلنت های فلزی مدتی در همان وضعیت باقی میمانند تا جوش بخورند. در این عمل جراحی معمولا قسمتی از پایین استخوان اولنا هم برداشته میشود.

 

اکثر بیماران مبتلا به مادلانگ دفورمیتی زندگی فعال و بدون مشکلی دارند و فقط گاهگاهی بدنبال فعالیت بدنی شدید ممکن است دچار درد در مچ دست شوند.

 

                                 

مادلانگ دفورمیتی نوعی اختلال رشد مچ دست است که موجب قوسی شدن استخوان رادیوس یا زند اعلی و برجسته شدن انتهای پایینی استخوان اولنا و پشت مچ دست و انحراف مچ دست به سمت پایین میشود.

 

علت بیماری به درستی شناخته شده نیست ولی میدانیم که با مختل شدن رشد در قسمت قدامی مچ دست و وجود یک نوار بافتی محکم بنام Vicker’s ligament در مفصل مچ دست همراه است.

 

این بیماری معمولا ارثی است و در دختران نوجوان بیشتر دیده میشود و معمولا دو طرفه است. گاهی اوقات ضربه به مچ دست و یا عفونت های مچ دست میتوانند با ایجاد اختلال در رشد قسمتی از صفحه رشد پایینی استخوان رادیوس این بیماری را ایجاد کنند.

در این بیماران سطح مفصلی استخوان رادیوس به سمت اولنار انحراف پیدا کردن و قوس استخوان رادیوس افزایش پیدا میکند

 

مادلانگ دفورمیتی بیشتر در دختران نوجوانی تشخیص داده میشود که معمولا به علت درد و محدودیت حرکتی و تغییر شکل مچ دست به پزشک مراجعه میکنند.

 

این بیماران وقتی ساعد خود را بصورت افقی طوری میگیرند که کف دست به طرف زمین باشد دستشان پایینتر از سطح ساعد آنها قرار گرفته است.

 

معمولا سطح پشتی مچ دست آنها برجسته تر از معمول است و محدودیت حرکات مچ دست بخصوص محدودیت در سوپینیشن و اکستنشن (به پشت بردن مچ دست) و انحراف مچ دست به سمت رادیال دارند

                                 

.

درمان این بیماری بسته به مرحله پیشرفت بیماری و سطح فعالیت بیمار و عوامل دیگر متغیر است. در بعضی از موارد درمان جراحی ممکن است بتواند به بیمار کمک کند. ممکن است بتوان با جراحی خاصی با پیوند استخوان یا کشش مفصلی، خونرسانی مجدد به استخوان را تحریک کرد.

 

گاهی اوقات با جراحی دیگری، طول استخوان زند اعلی را کم کرده تا فشار روی استخوان لونیت کم شود و عروق فرصت پیدا کنند تا دوباره خونرسانی به استخوان را برقرار کنند.

 

اگر بیماری در مرحله سوم بوده و تغییر شکل داده باشد ممکن است پزشک معالج تصمیم به خروج استخوان لونیت بگیرد. عمل جراحی دیگری که در حالات پیشرفته بیماری و برای کاهش درد از آن استفاده میشود جوش دادن چند تا از استخوان های مچ دست است

                                 

.

این بیماری مانند هر بیماری دیگر در ابتدا خفیف بوده و بتدریج شدیدتر میشود. سیر پیشرفت بیماری را به چهار مرحله تقسیم میکنند.

 

  *  در مرحله اول مفصل دردناک است ولی در رادیوگرافی ساده نکته غیر طبیعی خاصی دیده نمیشود. بسیاری از این بیماران را به اشتباه پیچ خوردگی یا رگ به رگ شدن تشخیص میدهند. در این مرحله اگر از بیمار ام آر آی به عمل آید به تشخیص کمک میکند.

 

  *  در مرحله دوم در رادیوگرافی ساده رنک استخوان لونیت سفیدتر دیده میشود. درد و محدودیت حرکت بیمار در این مرحله شدیدتر میشود.

 

  *  در مرحله سوم استخوان مرده بتدریج تغییر شکل میدهد. روی خودش خرد شده و کوچکتر میشود. علائم بیمار در این مرحله شدیدتر است.

 

  *  در مرحله چهارم تغییرات سائیدگی مفصلی در استخوان های اطراف لونیت هم ایجاد میشود

                                 

.

استخوان یک بافت زنده است و مانند هر بافت دیگری نیاز به تغذیه از راه خون دارد. اگر خونرسانی به استخوان قطع شود، میمیرد که به آن استئونکروز Osteonecrosis میگویند.

 

در بیماری کین باخ Kienbock خونرسانی به یکی از استخوان های مچ دست که به آن استخوان لونیت Lunate میگویند متوقف میشود.

علت بیماری کین باخ

 

 اینکه به چه علت خونرسانی به این استخوان متوقف میشود هنوز به درستی مشخص نشده است ولی میدانیم که توقف خونرسانی و سیاه شدن این استخوانچه شایع تر از سیاه شدن یا نکروز دیگر استخوانچه های مچ دست است.

 

بعضی از مبتلایان به این بیماری سابقه ضربه به مچ دست را ذکر میکنند. در اغلب افراد دو رگ عمده خونرسانی به استخوان لونیت را به عهده دارند. بعضی از افراد فقط یکی از این رگ ها را دارند. این گروه، مستعد به این بیماری هستند

.

علائم بیماری کین باخ

 

 علائم عمده این بیماری عبارتست از :

 

    درد و تورم مچ دست

 

    محدودیت حرکت مچ دست

 

    کاهش قدرت مشت کردن

 

    احساس درد در فشار مستقیم به روی استخوان

 

    درد در حین چرخش مچ دست

                                 

درمان این بیماری در ابتدا غیر جراحی است. مهمترین اقدامات درمانی در این بیماری عبارتند از:

 

 *   کاهش فعالیت های سنگین بدنی و ورزشی

 

 *   تغییر روش انجام دادن فعالیت ها بصورتی که فشار کمتری به مچ دست وارد شود

 

 *   انجام نرمش های کششی تقویتی برای مفصل مچ دست

 

 *   استفاده از بریس

 *   داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند بروفن و یا سلکوکسیب یا ناپروکسن

 

 *   گرم کردن موضع درد

 

 *   تزریق کورتیکوستروئید در درون مفصل به توسط پزشک معالج

 

انجام اقدامات فوق در بسیاری موارد میتواند درد بیمار را کاهش دهد. در صورتیکه چند ماه درمان غیر جراحی تاثیر درمانی مناسبی نداشته باشد پزشک معالج ممکن است تصمیم به انجام عمل جراحی بگیرد

.

آرترودز مچ دست با استفاده از پلاک که استخوان رادیوس ساعد را به استخوانچه های مچ دست و متاکارپ متصل میکند

معمول ترین این اعمال جراحی خشک کردن مفصل مچ دست یا آرتردز Arthrodesis است. در این نوع جراحی بزشک ارتوپد غضروف آسیب دیده را از سطح استخوان های مفصل خارج کرده و آن استوان ها را به یکدیگر متصل کرده و جوش میدهد.

 

این اتصال استخوان های ممکن است در بین تعداد معدودی از استخوانچه های مچ دست باشد و یا ممکن است تمام آنها به یکدیگر و به استخوان های ساعد متصل شده و جوش داده شوند. این عمل جراحی درد بیمار را از بین میبرد ولی در ازا موجب از بین رفتن حرکات مچ دست هم میگردد.

در روماتیسم مفصلی که هر دو مچ دست بیمار ممکن است دچار آرتریت و تخریب شوند پزشک معالج معمولا یک مچ دست را خشک کرده و برای مچ دست دیگر از مفصل مصنوعی استفاده میکند.

 

در این موارد بیمار با مچ دستی که خشک شده است حرکات قدرتی و کارهایی را که نیاز به نیروی زیاد و پایداری زیاد مچ دارند انجام میدهد و با مچ دست دیگر حرکاتی را انجام میدهد که نیازمند دامنه حرکتی بیشتر است

 

                                 

.