Dr.Majid Dastani PT, Bcs,Msc, DPT

 

 

                                 

 

در کمر افراد ساختار ژله ای شکلی وجو دارد که عمدتا از آب و کمی پروتئین و دیسک کمر را تشکیل می دهد. معمولا افراد دیسک را کمر درد هایی می دانند که بسیار دردناک بوده و مانع فعایتهای روزانه می شود. بنابراین همانطور که عنوان شد بیماری دیسک کمر در حقیقت به وضعیت فتق دیسک کمر اطلاق می شود.بیماری دیسک کمر هم در مردان و هم زنان تقریبا با شدت مساوی مشاهده می شود . بعضی از منابع معتقدند در مردان 30تا 50ساله فتق دیسک کمر کمی بیشتر دیده می شود. متاسفانه ما روز به روز با سونامی افزایش شیوع و کاهش سن ابتلا به کمر درد به علت دیسک کمر مواجه هستیم.به گونه ای که حتی در کلنیک ها جوانانی در رده سنی ۱۶ تا ۲۰ سال با کمردردهای که به علت فتق دیسک کمر روی داده روزانه مراجعه می کنند.

عوامل تاثیر گذار در ایجاد دیسک کمر

یکی از عوامل فشار زیاد و ناگهانی مثل زمین‌خوردن یا بلندکردن یک جسم سنگین می باشد، از سایر عوامل ایجاد دیسک کمر نیز اعمال فشارهای کم اما مکرر می باشد، مثلا سالها فرد طولانی پشت میز خود می نشیند و تدریجا دیسک کمر را تحریک می کند ولی هرنی و فتق دیسک بعضی چندین سال رخ می دهد اما علت آن را باید در تمام این سال هایی جستجو کرد که فرد بدون ورزش و تناوب در کار طولانی نشسته است.در زمانی که فرد به سمت جلو خم می‌شود یا تنه را به یک سمت می‌چرخاند دیسک های کمر نیز بیشتر به سمت عقب فشرده می‌شوند. پس زمانی که فرد به‌طور مکرر به جلو خم شده یا بارها با چرخش تنه مواجه باشد، احتمال فتق دیسک فرد افزایش می‌یابد.

نحوه خوابیدن مبتلایان به دیسک کمر

معمولا سه وضعیت زیر وضعیت های خوبی برای خوابیدن مبتلایان به دیسک کمر هستند. این ها را بخصوص درحین دوره‌های تشدید کمردرد امتحان کنید.

-خوابیدن مبتلایان به دیسک کمر به پشت درحالی که زیر سر و زانوها بالشت گذاشته اید.

- خوابیدن مبتلایان دیسک کمر به پهلو با یک بالشت بین زانوها در حالی که زانوها کمی خم است.

- رو به شکم بخوابید. اگر خیلی درد داشتید زیر ناحیه لگن بالشت بگذارید و مجددا امتحان کنید.زمانی که دردتان بهتر شد بالش را بردارید و صاف به روی شکم بخوابید.

بالشت شما نباید خیلی بزرگ یا کوچک باشد. این وضعیت اگرچه به نظر راحت نمی رسد در موارد بیرون زدگی دیسک کمر که درد به انگشتان پاها انتشار می یابد بسیار کمک کننده است و علایم و فشار بر دیسک کمررا کاهش می دهد .

 

                                 

 

پیاده روی و دویدن آرام در درمان دیسک کمر

پیاده روی باعث کاهش وزن می شود و می توان گفت بهترین ورزش جهت کم کردن وزن ، پیاده روی یا دویدن آرام می باشد پیاده روی علاوه بر کاهش وزن باعث پیشگیری از گسترش پوکی استخوان می شود.پیاده روی در فضای باز و محیطی آرام و نشاط بخش باعث درمان افسردگی و ناراحتی روانی و کمردرد و دیسک کمر می شودروش انجام: پیاده روی را از مقدار کم ( پنج دقیقه در روز) شروع کرده و اندک اندک آن را زیاد کنید و به نیم ساعت در روز برسانید.مقدار پیاده روی برای کاهش وزن باید از ۲۰ دقیقه بیشتر باشد.

پیاده روی باید با سرعتی متوسط انجام گیرد برای بدست آوردن سرعت پیاده روی باید از ضربان قلب استفاده کنید، برای این کار نبض خود را رد حین پیاده روی بشمارید سپس با استفاده از فرمول زیر سرعت پیاده روی را بدست آورید.(تعداد نبض در یک دقیقه در حالت پیاده روی = سن _۱۸۰) اگر نبض شما کمتر می زند ، سرعت خود را بالا ببرید و اگر نبض شما سریعتر می زند ،باید سرعت پیاده روی را کمتر کنید.

شنا و انجام حرکات در آب 

شنا یکی از ورزش های مفید برای بسیاری از کمردرد و دیسک کمر می باشد فشار آب روی عضلات بدن باعث قوی و مستحکم شدن آن ها می شود آب باعث کاهش وزن بدن می گردد و فشار وارد بر ستون فقرات کم می شود از طرفی آب در برابر حرکات بدن مقاومت می کند و انجام حرکات نیاز به قدرت بیشتری دارند.

روش انجام: ابتدا به طور آرام وارد قسمت کم عمق استخر شوید و از شیرجه زدن و جهش در آب خودداری کنید سپس به طور آرام در آب قدم بزنید بعد به طرف پشت و از سمت چپ و راست در آب قدم بزنید و بعد از آن سعی کنید از جلو و سپس از پشت روی آب دراز بکشید.

انجام حرکات روی صندلی

حرکت اول:روی صندلی بنشینید و بدن را به سمت جلو خم کنید هنگام خم شدن به سمت جلو عضلات خود را راحت قرار دهید و شانه ها را به سمت جلو آزاد کنید و اجازه دهید دستان شما به طرف پایین کشیده شوند ۵ ثانیه در این حالت قرار بگیرید ، سپس به حالت اول بر گردید و ۵ ثانیه صبر کنید ، این حرکت را سه بار تکرار کنید

حرکت دوم:روی صندلی نشسته و یک زانوی خود را به بغل بگیرید و ۱۰ ثانیه صبر کنید ، سپس زانوی دیگر را در بغل گرفته و ۱۰ ثانیه صبر کنید این حرکت را پنج بار تکرار کنید.

انجام حرکات به حالت دراز کش 

حرکت اول: به پشت روی زمین دراز بکشید و سپس زانوهای خود را توی شکم خود جمع نمائید و با دست های خود دور زانوها را قلاب کرده و زانوها را به طور کامل به شکم بچسبانید ۱۰ ثانیه در این حالت باقی بمانید و سپس به آرامی پاها را رها کرده و روی زمین بگذارید واین حرکت را ۳ مرتبه انجام دهید ( انجام این حرکت در هنگام کمردرد اشکالی ندارد)

حرکت دوم: به پشت روی زمین دراز بکشید اکنون دست های خود را به حالت کشیده در بالای سر خود قرار دهید و سعی کنید بدن خود را بکشید ( مثل اینکه می خواهید خود را چند سانتی متر بلندتر کنید) در این حالت عضلات شما کشیده می شود و قوس کمر شما بیشتر می شود به طوری که احساس می کنید تنها پاشنه های پا و بالای کمر شما روی زمین است ۱۰ ثانیه در این حالت باقی بمانید سپس ۱۰ ثانیه به حالت دراز کش استراحت کنید این حرکت را ۳ مرتبه تکرار کنید( این حرکت برای افرادی که قوس کمرشان کم شده است و یا دیسک کمریا مهره های آن ها فشرده است مفید است)

حرکت سوم: به پشت روی زمین دراز بکشید و پاهای خود را صاف و کشیده روی زمین قرار دهید اکنون پای راست خود را از زمین بلند کنید و ۱۰ ثانیه آن را بالاتر از زمین قرار دهید سپس پای راست را روی زمین قرار داده و پس از ۳ ثانیه استراحت پای چپ را بلند کنید و ۱۰ ثانیه آن را بالا نگهدارید سپس ۳ ثانیه استراحت کرده و حرکت را از اول شروع کنید این حرکت را ۳ بار تکرار کنید( انجام این حرکت باعث تقویت عضلات شکم و پاها می شود و انجام آن در زمان کمر درد و دیسک کمر ، بدون اشکال است)

 

                                 

 

واژه فتق دیسک کمر (herniated disk) برای اشاره به مشکلی استفاده می شود که در آن بالشتک لاستیکی (دیسک) که بین استخوان های ستون فقرات قرار دارد، دچار مشکل می شود.فقط فردیکه آسیب دیدگی دیسک کمر دارد و این مشکل را تجربه کرده، می تواند عذاب و درد  بیماری دیسک کمر را توصیف نماید.  درد دیسک کمر عذاب آور بوده و هر حرکتی درد دیسک کمر را شدید تر می کند.  درد دیسک کمر یک علامت هشداردهنده است که میبایست به آن توجه نمایید، در صورت انجام اقدامات لازم، این ناراحتی و درد دیسک کمر عموما متوقف شده و مشکل دیسک کمر حل می شود.

علائم و نشانه‌ها

ممکن است حتی بدون آنکه  متوجه باشید  مبتلا به فتق دیسک کمر باشید. گاهی در عکس برداری از ستون فقرات افرادی که هیچ نشانه ای از مشکلات دیسک نداشته باشند فتق دیسک کمر یا دیسک کمر در آن ها  تشخیص داده می شود. اما در بعضی از موارد هم فتق دیسک کمر با درد و نشانه هایی همراه است.

علائم شایع دیسک کمر شامل موارد زیر می باشد:

 درد تیز و منتشر شونده و مداوم که گاهی اوقات با بی حسی و لرزش همراه است که از پایین کمر شروع شده و به سمت پایین پاها پیش می رود.

 درد ، ضعف و بی حسی درکمر ، پا، گردن، شانه، قفسه سینه و بازو

 درد پایین کمر یا پا که با نشستن، سرفه و عطسه وخیم تر می شود

لیزر درمانی دیسک کمر

لیزر درمانی سرد که به آن لیزر درمانی با لیزر کم توان هم گفته می شود از درمان های غیرتهاجمی کمر درد است که استفاده از نور متمرکز برای کمک به تحریک بافت سلول را شامل می شود. در درمان دیسک کمر با لیزر  نور توسط دستگاهی خاص که بر روی طول موج خاصی برای استفاده های درمانی تنظیم شده است کنترل می شود. از کشف این فناوری تنها چند دهه می گذرد و همین آن را در مقایسه با ماساژ و دیگر گزینه های متداول کنترل درد به یک گزینه نسبتا جدید در درمان کمر درد از جمله درمان کمر درد با لیزر تبدیل می کند.

 

                                 

یکی از رایج ترین علل کمر درد و همچنین درد پاها فتق دیسک کمر می باشد.بین 60% تا 80% مردم کمر درد را  در دوره ای از زندگیشان تجربه می کنند.درصد بالایی از مردم کمر درد و پا دردی را که بوسیله فتق دیسک کمر بوجود می آید را دارند.اگرچه فتق دیسک کمر بعضی اوقات می تواند خیلی دردناک باشد اما بیشتر مردم احساس خیلی بهتری با درمان  غیر جراحی دیسک کمر بعد از چند هفته یا چند ماه خواهند داشت.

تشخیص دیسک کمر

برای تشخیص  دیسک کمر، پزشک ابتدا سابقه بیماری شما را بررسی کرده و چندین تست فیزیکی از جمله تست های زیر را انجام می دهد:

تست بالا بردن عمودی پا

 شما دراز می کشید و پزشک پایی را که درد دارد بالا می برد.

تست بالا بردن پای مخالف

شما دراز کشیده و پزشک پایی را که درد ندارد بلند می کند.

آزمایش عصبی

اگر تست های بالا با درد پا یا کمر همراه باشد ، این آزمایش انجام می گیرد که نتیجه مثبت آن نشانه وجود دیسک کمر است.آزمایش کامل شامل تست رفلکس، قدرت عضله، توانایی راه رفتن و وجود بی حسی است. همچنین ممکن است پزشک وجود بی حسی در ناحیه مقعد را نیز بررسی کند زیرا که این قسمت هم ممکن است تحت تاثیر فتق دیسک کمر قرار گیرد.
آزمایشات دیگر در تشخیص دیسک کمر

در اغلب موارد تست های فیزیکی ای که در بالا توضیح داده شد برای تشخیص دیسک کمر کافی است. اگر پزشک تردید داشته باشد یا بخواهد عصبی را که تحت فشار است شناسایی کند یا بعد از 4 هفته درمان هیچ بهبودی مشاهده نشود ممکن است از تست های تشخیصی دیسک کمر زیر هم استفاده شود:

تشخیص دیسک کم با اسکن MRI

در این روش از میدان مغناطیسی برای گرفتن عکس از بدن استفاده می شود. با کمک این تست می توان به طور قطعی محل فتق  دیسک کمر را شناسایی کرد و عصب تحت فشار را یافت.

تشخیص دیسک کمر با سی تی اسکن

بوسیله اشعه ایکس ، عکسی از مقطع ستون فقرات و اجزای اطراف آن  برای تشخیص دیسک کمرتهیه می شود.

تشخیص دیسک کمر با میلوگرام

رنگی درون مایع نخاعی تزریق شده و سپس اشعه ایکس به آن تابانده می شود. این آزمایش می تواند نشان دهنده فشار بر روی نخاع یا عصب بر اثر فتق دیسک کمر یا دلایل دیگر باشد.

 

ابزار معمول بادکش درمانی و ویژ گی های آنها

بادکش های ساخته شده از شاخ حیوانات

این بادکش ها از شاخ حیواناتی چون گاوهای نر و بز ساخته می شوند و همچنان در بین اقلیت های قومی در نقاط دوردست چین مورد استفاده قرار می گیرند.

بادکش های ساخته شده از بامبو

این بادکش ها از چوب بامبوهای قدیمی و خیلی سخت ساخته می شوند. مزایای بادکش های از جنس بامبو عبارتند از: ساخت آسان، حمل و نقل آسان، کمترین هزینه و مقاومت بالا. معایب بادکش از جنس بامبو: خشک شدن چوب که باعث نفوذ هوا می شود و شفاف نبودن آن که مانعی برای مشاهده تغییرات به وجود آمده در پوست است.

بادکش های سفالی

این بادکش ها از گل ساخته می شوند و بیشتر به علت نرمی و ضخامت مناسب، برای بادکش گذاری با شعله آتش استفاده می شوند.

بادکش های شیشه ای

این بادکش ها از جنس شیشه مقاوم در برابر حرارت ساخته می شوند. بادکش های شیشه ای از نظر حجم و قطر بادکش به پنج دسته تقسیم می شوند. از این نوع بادکش بیشتر برای بادکش گذاری متحرک و نیز بادکش گذاری پس از طب سوزنی استفاده می شود. مزایای بادکش های شیشه ای: ظاهر بهتر، شفافیت برای مشاهده تغییرات پوست. معایب: انتقال سریع حرارت که باعث سوختن پوست یا شکستن شیشه می شود.

بادکش های لاستیکی

این بادکش ها از لاستیک هایی با انعطاف پذیری بالا ساخته می شوند و در اندازه های مختلف از بسیار کوچک برای نقاطی از گوش و بسیار بزرگ برای تمامی بدن وجود دارند. بادکش های لاستیکی بیشتر در روش ایجاد خلأ هوایی توسط بادکش (تخلییه هوا) به کار می روند.

مزایای بادکش های لاستیکی: به آسانی ضدعفونی می شوند، مقاومت بالایی دارند، می توانند در نقاطی مانند گوش، بینی، چشم ها، پوست سر، مچ ها و قوزک پا استفاده شوند. معایب: قیمت بالا و شفاف نبودن آن ها که امکان مشاهده پوست را از بین می برد.

بادکش های پلاستیکی

این بادکش ها از پلاستیک مقاوم در برابر حرارت ساخته می شوند و با بادکش های شیشه ای ویژگی های مشترک دارند. مزایا: احتمال شکستن کمتر، قابلیت جابه جایی آسان. معایب: عدم قابلیت مشاهده پوست و تغییر شکل آسان.

بادکش های طلقی مکنده (پمپی)

این بادکش ها از شیشه های آلی و یا پلاستیک های شفاف ساخته می شوند. مزایا: نیازی به روشن کردن آتش ندارند، خطر سوزاندن وجود ندارد؛ بی خطر و قابل اطمینان هستند، قدرت مکش آن ها قابل کنترل است، درد کمتری ایجاد می کنند و شفافیت آن ها امکان مشاهده پوست را می دهد. بادکش های پمپی، جهشی در پیشرفت بادکش ها هستند که مسیر تازه ای در استفاده از بادکش درمانی برای خانواده و خود درمانی به روی ما گشوده اند. (از این نوع بادکش در حجامت مرسوم در کشورمان نیز استفاده می شود و بهترین نوع بادکش برای استفاده در منزل است.)

بادکش های فلزی

این نوع بادکش ها از فلزهایی، چون مس، آلومینیوم و فولاد ضد زنگ ساخته می شوند و خصوصیات مشترکی با بادکش های سفالی و شیشه ای دارند. مزایای بادکش های فلزی: مقاومت بالا و سهولت در ضدعفونی کردن. معایب: قیمت بالا، انتقال سریع حرارت کهباعث سوختگی می شود و عدم توانایی در مشاهده تغییرات پوست.

علی رغم وجود انواع گوناگونی از بادکش ها، بیشترین استفاده در روش های بالینی را بادکش های شیشه ای و بادکش های پمپی دارند. به علاوه، در مواقع ضروری می توان از بادکش های جایگزین که لبه تیز ندارند، ضد حرارت هستند و قابلیت ایجاد مکش دارند، استفاده کرد. برای مثال: فنجان چای، جام ها، شیشه های خالی دارو و ظروف غذا و کاسه.

 

روش های معمول بادکش گذاری و ویژگی های آن ها

بادکش گذاری به وسیله آتش

بادکش گذاری با آتش، روشی است که طی آن به وسیله آتش، درون بادکش خلأ ایجاد می کنند و آن را روی بدن می گذارند. این روش، معمول ترین روش بالینی است. می توان این روش را توسط یک یا چندین بادکش به طور همزمان اجرا کرد که از آن ها با عنوان تک بادکش و چند بادکش یاد می شود. انتخاب تک بادکش یا چند بادکش به وسعت ناحیه درگیر در مشکل بستگی دارد. برای نقطه کوچک با یک نقطه حساس از روش تک بتدکش و برای نواحی وسیع تر بدن با چندین نقطه حساس، از روش چند بادکش می توان استفاده کرد. تعداد بادکش ها به فرم آناتومی آن قسمت از بدن بستگی دارد.

روش های گوناگونی از بادکش گذاری با آتش برای نقاط و قسمت های مختلف بدن به کار گرفته می شود. عموما" سه روش مختلف بادکش گذاری با آتش وجود دارد که عبارتند از: روش حرکت سریع آتش، روش انداختن آتش و روش پنبه سوزان. می توان از روش حرکت سریع آتش در همه قسمت ها و حالت یا پوسچرهای مختلف بدن در بادکش گذاری استفاده کرد. دو روش دیگر معمولا" برای موقعیت لترال (خوابیده به پهلو) به همراه بادکش گذاری متقاطع استفاده می شوند.

روش حرکت سریع آتش

یک پارچه لوله شده پنبه ای را با یک انبرک بگیرید و آن را در الکل (96 درصد) فرو ببرید. سپس آن را آتش بزنید و درون بادکش بچرخانید و فورا" خارج کنید. سپس بادکش را به سرعت بر روی نقطه مورد نظر قرار دهید.

توجه: برای جلوگیری از سوختگی، از الکل زیاد و نگه داشتن طولانی مدت پارچه پنبه ای روی بادکش خودداری کنید.

روش آتش انداختن

یک قطعه کاغذ و یا پارچه کتانی آغشته به الکل را آتش بزنید و درون بادکش بیندازید و پیش از آنکه کاغذ یا پارچه کاملا" آتش بگیرد، بادکش را بر روی پوست قرار دهید. بخشی از کاغذ را که در حال سوختن است، به طرف پایین قرار دهید تا از سوختن شخص جلوگیری شود. از این روش در قسمت های طرفین (پهلوها) شخص یا بیمار استفاده می شود.

روش پارچه ی پنبه ای سوزان

یک تکه پارچه پنبه ای به قطر تقریبی یک سانتی متر بردارید و پس از خیس کردن آن در الکل، آن را در وسط یا در ته بادکش بچسبانید. پارچه را آتش بزنید و بادکش را روی محور مورد نظر قرار دهید. این روش نیز در موقعیت های طرفین و جانبی مثل پهلو استفاده می شود. توجه داشته باشید برای جلوگیری از سوختگی از مقدار کمی الکل استفاده کنید.

بادکش گذاری سریع

بادکش گذاری سریع روشی معمول است که در معالجات بالینی استفاده می شود و اغلب برای قسمت های غیر نرم و غیر حساس استفاده می شود.

روش: ابتدا یک قطعه پارچه پنبه ای آغشته به الکل را با انبر یا انبرک بند آورنده خون بگیرید، آن را آتش بزنید و درون بادکش قرار دهید. سپس فورا" آن را خارج کنید و بادکش را روی محل مورد نظر قرار دهید و به سرعت بردارید و این عمل را دوباره تکرار کنید تا پوست قرمز شود. دقت کنید که دهانه بادکش همیشه باید رو به پایین باشد. گوله پنبه باید به سرعت هر چه تمام تر در انتهای بادکش قرار گیرد تا از داغ شدن و سوزاندن جلوگیری شود. اگر بادکش بیش از حد داغ شد از بادکش دیگری استفاده کنید.

                                 

 

 

 

سلامتی و مکاتب مختلف پزشکی

بشر از آغاز آفرینش، دغدغه ای به نام «سلامتی» و در مقابل، «درد و بیماری» داشته است. همه اقوام و تمدن ها با توجه به امکانات طبیعی اطراف خود و میزان هوش و نبوغ  و حتی (طبق نظر بعضی از دانشمندان) با استفاده از راهنمایی های پیام آوران الهی روش های گوناگونی را برای حفظ سلامتی و تسکین آلام و شفای امراض گوناگون برگزیدند. با گذشت زمان، این تجربیات به صورت مدون و قابل انتقال درآمد و مکتوب گردید. «طب سوزنی، ماساژ درمانی، هومیوپاتی، طب گیاهی، رفلکسولوژی، طب شیمیایی، روان درمانی، آیورودا، حجامت، تنقیه و روش ها و مکاتب مختلف طبی دیگر» همه و همه از تلاش بشریت برای حفظ سلامتی و بازگرداندن آسایش به بیماران خبر می دهند. این مکاتب هر کدام با یک دیدگاه ویژه و با تئوری های خاص خود عمل می کنند. علیرغم وحدت موضوع مورد بررسی در تمامی این مکاتب که همان «سلامتی و تندرستی انسان» است، هر کدام با نگاه ویژه خود به بشر و سلامتی او می نگرند. طب سوزتی معتقد است جریان انرژی در مدارهای خاصی در کل بدن انتشار می یابد و اختلال در این جریان انرژی، موجب اشکال در عملکرد اعضا و نهایتا" بروز بیماری می شود. بر اساس این مکتب، سوزن زدن به نقاط خاص، جریان انرژی را تحت تأثیر قرار می دهد و می تواند سلامتی را به فرد بازگرداند و یا درد را کنترل نماید. همچنین، طب سنتی چین به وجود دو نیروی فرضی «یین» و «یانگ» معتقد است، که با یکدیگر در تعادل اند و تعادل و سلامتی اعضا را موجب می شوند و بر هم خوردن این تعادل، موجب بروز بیماری می شود. در «آیورودا»، عدم تعادل در «دوشاها» (شامل واتا، پیتا، و کافا) موجب ناهماهنگی ذهن و بدن و بروز بیماری می شود.

مکتب «هومیوپاتی» به «مشابه درمانی» معتقد است. دارویی مانند دیگوکسین که با دوزهای بالا موجب عوارض جانبی، مانند بی اشتهایی، اختلالات بینایی و یا آریتمی می شود، می تواند با غلظت های بسیار پایین در درمان بی اشتهایی، اختلالات بینایی و آریتمی به کار گرفته شود. در طب جدید در بیشتر موارد به اصل درمان با مخالف، عمل می شود. برای مثال، گلو درد یا فارنژیت ایجاد شده با استرپتوکوک بتاهمولیتیک را با داروی از بین برنده این عامل مهاجم درمان می کنند، یا در درمان سرطان به طور معمول، داروهای از بین برنده سلول های مهاجم استفاده می شود و یا در مواردی که التهاب بروز کرده است از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا استروئیدی استفاده می شود.

در روش هایی مانند «دعا درمانی، هیپنوتیزم و مراقبه یا مدیتیشن» به ابعاد دیگر انسان، مانند روان و نفس و حالات روحی – روانی مختلف، توجه می شود و معتقدند ایجاد تغییرات در این حالات، موجب تغییردر روند بیماری می شود. یکی از مسائل شیرین و در عین حال پیچیده در دنیای درمان، اثر دارونما است که معمولا" در تحقیقات بالینی به منظور حذف تأثیرات روحی – روانی دارو استفاده می شود. چگونه کپسولی که در آن نشاسته یا ماده ای بی اثر (دارونما) وجود دارد، می تواند روی بیماری های پیچیده ای مانند آرتروز یا ام.اس. به صورت قابل توجهی اثر بگذارد و چگونه برخورد صحیح یک استاد پزشکی می تواند نشاط و شادابی را برای مدتی برای بیمار دچار آرتروز به ارمغان بیاورد؟ این ها سؤال هایی هستند که به صورت جدی ذهن محققان بالینی را متوجه خود کرده و تعدادی از آنان را به استفاده از این پدیده ساده در درمان بیماری ها ترغیب نموده است.

هدف مکاتب و روش های مختلف پزشکی (با دیدگاه ها و تئوری های گوناگون)، حفظ سلامتی جامعه و درمان دردمندان است. «روش مؤثر و با عارضه جانبی و هزینه کمتر و همخوان با فرهنگ ملی و استقلال کشور»، روش برتر محسوب می شود. امروزه اندیشمندان بزرگ جهان پزشکی به این نتیجه رسیده اند که هیچ روش مطلقی برای درمان تمامی بیماری ها وجود ندارد و لازم است رهروان تمامی مکاتب پزشکی، به دور از تعصب، دست به دست هم بدهند، از اختلافات دست بردارند، آگاهی خود را از مکاتب دیگر بالا ببرند. با توجه به معیارهای بیان شده، توسعه سلامتی و درمان را وجهه همت خود قرار دهند.

از دیدگاه عقلانی، معیار صحت و علمی بودن یک روش در حیطه علوم تجربی و پزشکی به عنوان یکی از شاخه های اصلی علوم تجربی، پراگماتیسم یا عمل گرایی است؛ یعنی اگر در حیطه عمل، یک روش از کارایی برخوردار بوده و عوارض و هزینه آن کم باشد، این روش قابل احترام است؛ حتی اگر مکانیسم عملکرد آن، از دیدگاه مکاتب دیگر مشخص نباشد. بسیاری از اندیشمندان مکاتب پزشکی معتقدند بشر به زودی از واژگان «آلوپاتی، طب جایگزین و طب مکمل» و مرزبندی بین این مکاتب گذر خواهد کرد و واژه جدیدی به نام «طب فراگیر» چتر گسترده خود را برای خدمت رسانی هر چه بیشتر با کارآیی بیشتر و عوارض و هزینه کمتر بر سرتمامی مکاتب پزشکی خواهد گسترد.

به طور کلی، بادکش درمانی (کاپینگ) در اکثر تمدن ها استفاده می شده است و به یقین می توان گفت که حجامت و بادکش درمانی در خاورمیانه قدمتی هزاران ساله دارد.

در مصر باستان در یکی از کتب پزشکی مرجع که 1550 سال قبل از میلاد مسیح روی پاپیروس نگاشته شده، از بادکش درمانی نام برده شده است. بادکش گذاشتن یا به قول عامه، لیوان انداختن امروزه در بین اهل فن به حجامت گرم و خشک شهرت یافته و از روش های مهم درمانی در طب سنتی و طب سوزنی (چینی) است که دارای سابقه چند هزار ساله است. از گذشته های دور اطباء و حکمای مشرق زمین به خواص درمانی بادکش گذاری پی برده و در درمان بسیاری از بیماری ها و دردها از آن بهره می گرفته اند. در طب سنتی چین، بادکش درمانی و طب سوزنی با یکدیگر تلفیق شده است و در بسیاری از موارد اطبای چینی برای افزایش تأثیر طب سوزنی، آن را همراه با بادکش به کار می برند.

در طب سنتی ایران زمین نیز درمان با بادکش سابقه ای طولانی دارد و توسط اطبای بزرگی چون ابوعلی سینا، رازی، جرجانی و... به کرات برای درمان بیماری ها و دردهای مختلف تجویز شده است و امروزه نیز با نام های «لیوان انداختن» یا کوزه گذاشتن در اقصی نقاط کشور رواج دارد. در طب کلاسیک و جدید نیز مطالعات فراوانی روی تأثیرات بادکش در درمان بیماری ها و مکانیسم این تأثیرات انجام شده است. در این میان، می توان به مطالعات فراوان دکتر یوهان ابلر (پزشک آلمانی) و پروفسور وُن نیسر اشاره کرد. کتاب های فراوانی نیز در این زمینه در سراسر جهان به چاپ رسیده است که برای نمونه، می توان به کاپینگ تراپی نوشته پروفسور کِی چیرالی از انگلستان و کتاب های متعدد در مورد بادکش درمانی یا خلأ درمانی اشاره کرد.

در شبکه های علمی اینترنت نیز مقالات متعدد، بیش از 360 هزار مورد در این زمینه موجود است که با واژه های کلیدی Cupping، Dry Cupping میتوان آن ها را ملاحظه نمود. ساخت دستگاه های Cupping therapy که در ایران به دستگاه (دردکُش) معروف است، استفاده از این شیوه درمانی را برای عموم مردم آسان نموده است.

 

 

ادامه دارد....

 

 

بازنشر صرفا با اجازه و ذکر منبع مجاز است

نویسنده:دکتر مجید داستانی

 

                                 

 

 

 

دلایل کمردرد در دوران بارداری

کمر درد غالباً بخش اصلی دوران بارداری است. پزشکان می‌گویند حداقل نیمی از زنان باردار در مرحله‌ای از دوران بارداری خود، کمر درد را تجربه خواهند کرد. کمردرد در بارداری اگر چه موجب نارحتی و پریشانی می‌شود، اما معمولاً نشانه‌‌ی هیچ‌‌گونه خطری برای مادر و یا نوزاد نیست. اما موارد مهمی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. در صورتی که حتی بعد از زایمان، کمردرد بارداری شما بهبود پیدا نکرد، حتماً برای چک‌آپ و معاینات بیشتر به متخصص کمر مراجعه کنید. ممکن است کمردرد شما در دوران بارداری علامتی از یک مشکل بزرگتر باشد، مشکلاتی مانند دیسک کمر، سیاتیک یا پوکی استخوان.

علت‌ها و دلایل کمردرد در دوران بارداری

کمر درد در دوران بارداری به سه علت اصلی اتفاق می‌افتد:

درد پایین کمر

شایع‌ترین علت درد پایین کمر در دوران بارداری، اضافه شدن طبیعی وزن جنین و فشار آن به ستون فقرات است که به هیچ وجه جای نگرانی ندارد و امری بسیار طبیعی و قابل پیش‌بینی است. سایر علت‌های این نوع کمر درد عبارت‌اند از:

• افزایش هورمون‌ها-هورمون‌هایی که در دوران بارداری آزاد می‌شوند، موجب نرم شدن رباط‌ها در ناحیه لگن و شل‌تر شدن مفاصل به منظور آماده سازی بدن جهت فرایند زایمان می‌شود. با این تغییرات و شل شدن مفاصل و رباط‌ها ممکن است میزان تحمل کمر شما کاهش یابد.
• تغییر مرکز ثقل بدن-به تدریج با رشد جنین و بزرگ شدن رحم، مرکز گرانش بدن شما رو به جلو (به سمت رحم) حرکت می‌کند، که این موجب تغییر وضعیت و حالت بدن شما می‌گردد.
• وزن اضافی- پیشرفت مراحل بارداری و رشد نوزاد، موجب می‌شود کمر شما متحمل وزن اضافی بیشتری شود.
• وضعیت و یا حالت بدن- حالت نامناسب بدن، بیش از حد ایستادن و خم کردن کمر می‌تواند باعث تشدید درد کمر شما شود.
• استرس-تنش معمولاً در مناطق ضعیف بدن، تجمع می‌یابد و به دلیل تغییرات در ناحیه لگن، شما ممکن است در طول دوره پرتنش بارداری، افزایش کمر درد را تجربه کنید.

درد سیاتیک

برخلاف باور عموم، درد سیاتیک معمولاً با بارداری ایجاد نمی‌شود. اما اگر شما یکی از معدود افرادی هستید که این درد را در دوران بارداری تجربه می‌کنید، می‌توانید علت آن را یکی از این عوامل شایع بدانید:

• افزایش وزن و افزایش احتباس مایعات می‌تواند بر عصب سیاتیک که از لگن عبور می‌کند، فشار وارد سازد.
• گسترش رحم شما ممکن است بر روی عصب سیاتیک در قسمت پایین ستون فقرات شما فشار وارد سازد.
• شکم و سینه‌های رو به رشد شما مرکز ثقل بدن را به سمت جلو تغییر می‌دهد و موجب کشش قوس لوردوز کمر (گودی بالای باسن) شما می‌شود. این می‌تواند موجب سفتی عضلات باسن و منطقه لگن شده و عصب سیاتیک را تحت فشار قرار دهد.
• یک علت احتمالی دیگر این است که هنگامی که جنین در سه ماهه سوم، شروع به جابجایی و استقرار در جایگاه مناسب تولد می‌کند، ممکن است سر خود را درست بر روی عصب سیاتیک شما بگذارد و باعث درد شدیدی در باسن، کمر و پاها شود.

سابقه بیرون‌زدگی و یا سرخوردن دیسک

بیرون‌زدگی دیسک دردناک است و در دوران بارداری می‌تواند حتی دردناک‌تر نیز باشد. خوب است بدانید که به دلیل افزایش وزن نوزاد و افزایش فشار بر ستون فقرات در زنان باردار، این وضعیت نسبتاً شایع است. در برخی موارد، زنان باردار متوجه بیرون‌زدگی دیسک نمی‌شوند و نمی‌دانند که در دوران بارداری خود دچار این عارضه هستند. بیرون‌زدگی دیسک ممکن است موجب درد شدیدی در زنان باردار گردد و با رشد جنین، می‌تواند بدتر شود.

                                 

بچه‌دار شدن موهبتی بزرگ است، اما تجربه کمردرد در بارداری باعث ایجاد نگرانی در مادران باردار می‌شود. همه دردهای مرتبط با کمر در زمان بارداری به عنوان دردهای دوران بارداری شناخته می‌شوند. دردهای مرتبط با کمر در دوران بارداری عبارتند از کمر درد بارداری، سیاتیک و دیسک کمر.

تشخیص دردهای دوران بارداری

معمولاً نیازی به انجام آزمایش‌های تشخیصی نیست زیرا علائم برای پزشک به اندازه کافی واضح است. در برخی موارد که عملکرد عصب سیاتیک تحت تأثیر قرار گرفته، انجام تصویربرداری به روش ام آر آی نیاز می‌شود.

عوامل خطر

اگر فردی قبل از بارداری یا در دوره‌ی اقدام برای بارداری کمردرد دارد، احتمال ابتلا به کمردرد در دوران بارداری نیز بالاست. همچنین در افرادی که شیوه زندگی بسیار کم‌تحرک دارند، انعطاف‌پذیر نیستند، کمر و عضلات شکم ضعیف دارند، در ریسک بالاتری برای ابتلا به کمردرد قرار دارند. دوقلو یا چند قلو باردار بودن نیز احتمال کمردرد را افزایش می‌دهد.

عوارض ناشی از کمردرد بارداری

کمردردهای دوران بارداری می‌تواند انجام کارهای زیر را برای شما مشکل کند:

– برخاستن از حالت نشسته

– غلتیدن در رختخواب

– پوشیدن و در آوردن لباس‌ها

– راه رفتن به مدت طولانی

– بلند کردن و حمل اجسام سبک وزن

آیا می‌توان از کمردرد در دوران بارداری پیشگیری کرد؟

شما می‌توانید با تقویت عضلات و بهبود تناسب اندام و وضعیت بدن خود از بروز کمردرد در دوران بارداری پیشگیری کنید. ورزش منظم نیز در جلوگیری از بروز کمردرد تأثیر دارد. پس اگر تاکنون به طور منظم ورزش نمی‌کردید، از همین حالا به تدریج شروع کنید. ورزش‌های تقویتی از قبیل پیلاتس، شنا و کلاس‌های ورزشی مخصوص پیش از تولد نوزاد می‌تواند به جلوگیری از بروز کمردرد و تقویت عضلات ناحیه کمر و شکم شما کمک کند. در هنگام بلند کردن اجسام سنگین، باید خیلی مراقب کمر خود باشید. اگر مجبور به بلند کردن چیزی هستید، آن را نزدیک بدن خود نگه دارید و به جای کمر، زانوهای خود را برای بلند کردن آن خم کنید. سعی کنید در هنگام کار کردن و بلند کردن اجسام، کمر خود را خم نکنید و نچرخانید.

 

                                 

پیلاتس (کنترولوژی) ، عبارت است از ایجاد هماهنگی کامل بین جسم، ذهن و روح.

پیلاتس (Pilates) ، ورزشی است که تمام تمرکز خود را بر روی پیشرفت بدن بر اساس توازن معطوف می کند و این توازن از طریق استحکام ماهیچه ها، انعطاف پذیری و آگاهی لازم به منظور پشتیبانی از حرکات موثر و دلپذیر انجام می شود.

پیلاتس (کنترولوژی) ، عبارت است از ایجاد هماهنگی کامل بین جسم، ذهن و روح.

پیلاتس (Pilates) ، ورزشی است که تمام تمرکز خود را بر روی پیشرفت بدن بر اساس توازن معطوف می کند و این توازن از طریق استحکام ماهیچه ها، انعطاف پذیری و آگاهی لازم به منظور پشتیبانی از حرکات موثر و دلپذیر انجام می شود.

پیلاتس یکی از معروف ترین سیستم های ورزشی در کشور است. به نظر می رسد که همه افراد یا در حال انجام پیلاتس هستند و یا علاقه دارند که برنامه ورزشی پیلاتس را شروع کنند. در حقیقت یکی از بهترین نقاط مثبتی که برای پیلاتس وجود دارد این است که گستره وسیعی از افراد را در بر می گیرد.

مهم ترین فواید این ورزش عبارتند از : قوی تر شدن، بلندتر شدن، لاغر شدن و توانایی بالاتر برای انجام هر کاری به آسانی.

افراد ابتدا با روشی هدفمند، کنترل کامل جسم خود را در دست می گیرند و سپس از راه تکرار کامل حرکات آن به شیوه تدریجی ولی پیشرفت کننده به یک نوع هماهنگی طبیعی دست پیدا می کنند.

کنترولوژی باعث پرورش هماهنگ اجزای بدن می شود، حالت ها و حرکات نادرست بدن را اصلاح می کند، نیروی حیات را به بدن بازمی گرداند و توان ذهنی را افزایش می دهد. انجام این ورزش، پرورش جسمانی را به ایده آل نزدیک می کند.

این ورزش بین مغز و بدن، هارمونی فیزیکی ایجاد کرده و توانایی بدن افراد را در هر سنی بالا می برد.

از آنجا که این ورزش در حالت های ایستاده، نشسته و خوابیده بدون طی مسافت و پرش و جهش انجام می گیرد، آسیب های ناشی از صدمات مفصلی را کاهش می دهد، زیرا حرکات این ورزش با اجرای تنفس عمیق و انقباض های عضلانی انجام می گیرد.

پایه گذار ورزش پیلاتس

پیلاتس روشی از تمرینات ورزشی بود که در سال 1920 توسط ژوزف پیلاتس به وجود آمد.

لازم به ذکر است که این رشته ورزشی از سال 1385 توسط سرکار خانم بهاره عطری وارد ایران شد. ایشان هم اکنون رییس و بنیانگذار انجمن ورزشی پیلاتس است.

قوای بدنی در پیلاتس

زمانی که از طریق پیلاتس ورزش کنید، هسته ماهیچه ها قوی می شود و کارها را به خوبی و آسان تر انجام می دهند. آنها پشت سر هم با ماهیچه های سطحی بالاتنه کار می کنند تا ستون فقرات و حرکت ناشی از آن را هدایت کنند. زمانی که هسته ماهیچه ها را توسعه می دهید، میزان پایداری از کمر به بالا را نیز افزایش می دهید.

لذا پیلاتس برای افرادی که از درد کمر رنج می برند، می تواند مفید باشد. زمانی که ستون فقرات به طور مناسب پایدار باشد، فشار روی کمر از بین می رود و بدن قادر خواهد بود که به طور آزادانه با حرکات موزون، حرکت کند.

 

اصول مهم در پیلاتس

اصول مهم پیلاتس برای رسیدن به نتیجه مطلوب عبارتند از :

مرکز گرایی، کنترل، جریان داشتن، تمرکز و تنفس.

ورزش پیلاتس همیشه تمامی تکیه خود را بر روی کیفیت گذاشته نه کمیت. شما این موضوع را درخواهید یافت که این ورزش بر عکس ورزش های دیگر، دارای تکرار بیش از حد هر حرکت ورزشی نیست. انجام هر کدام از حرکات به طور کامل و با دقت در این ورزش باعث می شود که نتیجه دلخواهتان را در مدت زمان کوتاه تری به دست آورید.

پیلاتس یک روش منحصر به فرد ورزشی است و تا زمانی که  اصول اولیه آن رعایت شود، متمایز از دیگر ورزش ها خواهد بود.

کسانی در ورزش کردن موفق می شوند که بتوانند هسته ماهیچه هاشان را به کار بیندازند و در پیلاتس این کار صورت می گیرد.

 

فواید تمرینات پیلاتس

* تقویت سیستم ایمنی بدن

* بالا بردن قوای بدن و آزاد سازی افکار منفی از ذهن و فکر

* کاهش دهنده دردهای مهره ای و کمر

* ایجاد کشیدگی در ظاهر اندام

* به وجود آورنده شکم صاف و کمر باریک

* انعطاف پذیری و ایجاد تعادل

* افزایش تحرک مفاصل

* حجیم کردن فضای ریه و افزایش قابلیت تنفس

* تقویت سیستم قلبی- عروقی

* افزایش دامنه حرکات مفاصل و عضلات

* از بین بردن درصد جراحت و آسیب پذیری

* داشتن خواب بهتر

* کاهش استرس و عصبانیت و خستگی

 

پیلاتس برای چه کسانی مفید است؟

- برای تمام خانم ها و آقایانی که به تناسب اندام و وضعیت عمومی جسمانی خود علاقه دارند.

- ورزشکاران، به خصوص افرادی که به علت داشتن حرکات یک جانبه صدمه دیده اند.

- افرادی که دارای دردهای پشت مداوم هستند.

- افرادی که پس از یک دوره نقاهت می خواهند، دوباره زندگی پرنشاطی داشته باشند.

- سالخوردگانی که می خواهند زندگی فعالی داشته باشند.

- افرادی که می خواهند از پوکی استخوان جلوگیری کنند.

- افرادی که دچار بیماری های روحی- روانی و خستگی های ناشی از آن هستند.

- افراد چاق و اصولا افرادی که با وزن خود مشکل دارند.