Dr.Majid Dastani PT, Bcs,Msc, DPT

این شکستگی ها بر حسب اینکه شکل شکستگی چگونه است یا اینکه آیا نخاع هم آسیب دیده یا خیر به انواع متفاوتی تقسیم بندی میشوند. انواع عمده این شکستگی ها عبارتند از

شکستگی های کمپرشن  Compression fracture

در این نوع شکستگی جلوی مهره دچار شکستگی شده و ممکن است خرد شده و ارتفاع آن کم شود ولی قسمت پشتی مهره سالم است. این شکستگی ها معمولاً پایدار بوده و بدون عارضه عصبی هستند

شکستگی های انفجاری Axial burst fracture

شکستگی هم در جلو و هم در پشت مهره است و معمولاً به علت سقوط از ارتفاع و برخورد به زمین با پاشنه پا است

شکستگی های فلکشن دیستراکشن Flexion distraction fracture

در این نوع شکستگی مهره ها از هم جدا میشوند. مثلاً موقعی که تصادف اتومبیل بصورت شاخ به شاخ است و در حین تصادف قسمت بالایی ستون مهره به جلو حرکت میکند ولی قسمت پایینی آن به علت بسته بودن کمربند ایمنی در سر جایش ثابت مانده است این شکستگی میتواند ایجاد شود.

شکستگی زائده عرضی مهره Transverse process fracture

این شکستگی ها زیاد شایع نیستند و به علت چرخش یا خم شدن به کنار ایجاد میشوند و معمولاً پایدار هستند.

شکستگی دررفتگی Fracture-dislocation

در این شکستگی ها مهره ها هم جابجا میشوند. این شکستگی ها ناپایدار بوده و معمولاً با آسیب های نخاع همراه هستند

.

گاهی اوقات شکستگی بدون اینکه ضربه شدیدی به فرد وارد شود ایجاد میگردد. مثلاً در افرادی که دچار پوکی استخوان هستند و یا در ابتلا به بعضی تومورهای ستون مهره به علت ضعیف شدن استخوان ممکن است این شکستگی حتی در حین انجام فعالیت های روزانه هم ایجاد شود.

شکستگی ستون مهره سینه ای و کمری در مردان چهار برابر زنان دیده میشود. به علت اینکه بیمارانی که دچار این شکستگی ها شده اند ضربات شدیدی را تحمل کرده اند در بسیاری اوقات همراه با این شکستگی ها شکستگی در دیگر اندام ها یا آسیب در دیگر ارگان ها هم دیده میشود. نخاع از داخل ستون مهره عبور میکند و در این شکستگی ها در معرض خطر است

.

شکستگی ستون مهره آسیب بسیار جدی و بالقوه خطزناکی است. شایعترین شکستگی های ستون مهره در مهره های سینه ای و کمری اتفاق میفتد و علت این شکستگی ها در اغلب اوقات تصادفات وسایل نقلیه و سقوط از ارتفاع است. این شکستگی ها البته در ورزش های پر تحرک و در درگیری های مسلحانه هم دیده میشود

.

با رعایت موارد زیر میتوانید احتمال شکستگی مهره های گردن را کم کنید

• همیشه در اتومبیل از کمربند ایمنی استفاده کنید.

• هیچوقت در استخرهای کم عمق شیرجه نزنید.

• در حین ورزش های پرتحرک از وسایل و تجهیزات مناسب استفاده کنید

.

درمان بسته به اینکه شکستگی در کدامیک از مهره های گردنی ایجاد شده و شکل و شدت شکستگی چگونه است متفاوت میباشد. شکستگی های خفیف ممکن است با پوشیدن یک بریس گردنی به مدت ۸-۶ هفته بهبود یابند و شکستگی های شدید معمولاً نیاز به عمل جراحی دارند

.

در هر بیماری که دچار آسیب شدید بدنی بدنبال ضربه های ذکر شده گردیده است قبل از هر گونه حرکت دادن بیمار، باید گردن بیحرکت شود. این امر بخصوص در مورد بیماران بیهوش شده باید رعایت شود. در هر کدام از این بیماران ممکن است شکستگی گردن وجود داشته باشد. در صورت وجود شکستگی هر گونه حرکت در گردن ممکن است موجب آسیب های جبران ناپذیر به نخاع شود.

پرسنل اورژانس به محض مواجهه با چنین بیماری ابتدا گردنبند مخصوصی را به دور گردن بیمار میبندند و سپس وی را به آمبولانس منتقل میکنند.

تا وقتی بیمار در بیمارستان از ناحیه گردن عکس بگیرد و پزشک از سلامت ستون مهره گردنی مطمئن نشود این گردنبند به گردن بیمار بسته باقی میماند. پزشک ارتوپد برای تشخیص این شکستگی ها از رادیوگرافی معمولی و سی تی اسکن استفاده میکند و برای بررسی آسیب احتمالی نخاع ممکن است از ام آر آی استفاده کند.

ستون مهره ای گردنی شامل هفت مهره است. شکستگی هر کدام از این مهره ها را شکستگی گردن میگویند. شکستگی گردن معمولاً بر اثر ضربات بسیار شدید اتفاق میافتد. اینچنین ضرباتی معمولاً در تصادفات رانندگی یا سقوط از ارتفاع دیده میشود.

در حین فعالیت های ورزشی هم ممکن است فرد دچار شکستگی مهره های گردنی شود. مثلاً افتادن یک ژیمناست از روی حلقه در حین پشتک زدن یا به زمین خوردن یک سوارکار از اسب یا برخورد سر یک شناگر هنگام شیرجه زدن به کف استخر کم عمق همگی میتوانند موجب شکستگی مهره گردنی شوند.

 خطرناک ترین عارضه شکستگی مهره های گردن آسیب نخاع است. نخاع از داخل ستون مهره گردنی عبور میکند و شکستگی مهره میتواند به نخاع گردنی آسیب وارد کند. این آسیب میتواند موجب فلج هر چهار دست و پا و حتی مرگ شود

.

مهمترین اصول درمان این عفونت ها عبارتند از

   * تجویز آنتی بیوتیک مناسب

   * عمل جراحی سریع و تخلیه چرک از فضای عفونی شده

  *  بالا نگه داشتن دست

  *  بیحرکت کردن دست با آتل و اسپلینت

.

فضای تنار یا Thenar space فضای مجازی در کف دست است که بین استخوان های متاکارپ و عضلات بین استخوانی از یک طرف و تاندون های فلکسور ۱ و ۲ و عضلات تنار از طرف دیگر تشکیل شده است.

این فضا به توسط یک پرده از فضای وسطی کف دست جدا شده است. انتقال میکروب به این فضا میتواند از طریق انتشار عفونت از غلاف تاندون های فلکسور انگشتان و یا از طریق زخم های نافد ناحیه تنار و یا از طریق انتشار عفونت از فضای وسطی کف دست ایجاد شود.

در این عفونت درد و تورم شدید در ناحیه تنار وجود دارد و حرکت دادن انگشتان شست و سبابه بسیار دردناک و یا غیر ممکن میشود. پوست روی تنار قرمز و گرم میشود و در صورت عدوم درمان پس از چند روز چرک به پوست تنار سر باز میکند.

فضای وسطی کف دست یا Middle palmar space فضای مجازی است که بین استخوان های متاکارپ و عضلات اینتراوسئوس از یک طرف و تاندون های فلکسور انگشتان ۳ و ۴ که از کف دست عبور میکنند تشکیل شده است. این فضا میتواند به علت فعالیت میکروب ها دچار عفونت شود.

انتقال میکروب به این فضا میتواند از طریق انتشار از عفونت غلاف تاندون انگشتان دست یا از طریق مجاورت با بافت های دیگر یا از طریق زخم نافذ این ناحیه باشد.

علائم این عفونت درد و تورم شدید کف دست است. تورم معمولا بقدری شدید میشود که دست مانند یک دستکش باد کرده میشود. بیمار توانایی حرکت دادن انگشتان وسطی خود را از دست میدهد.

پوست کف دست ممکن است قرمز و گرم شود. چرک در فضای وسطی کف دست جمع میشود و در صورت عدم درمان پس از چند روز به پوست سر باز میکند.