تقریبا تمامی علائم بالینی و نشانه های آزمایشگاهی روماتیسم مفصلی میتواند به علت بیماری های دیگر هم ایجاد شود. این بدان معنا است که هیچ علامت بالینی یا تست آزمایشگاهی اختصاصی وجود ندارد که با انجام آن بتوان تشخیص قطعی این بیماری را مطرح کرد ولی پزشک میتواند با مشاهده چند تا از علائم زیر تشخیص روماتیسم مفصلی را مطرح کند
* علائم بالینی که در مقالات قبلی ذکر شده است
* تست بررسی پروتئین خاصی در خون به نام Rheumatoid factor یا RF که در دو سوم بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی مثبت میشود. البته این آزمایش در یک بیستم افراد طبیعی هم مثبت میشود پس وجود آن علامت قطعی وجود بیماری نیست. تست آزمایشگاهی جدیدتر برای این بیماری بررسی وجود آنتی بادی خاصی در خون به نام cyclic citrullinated peptide یا CCP است که بیشتر از تست قبلی اختصاصی بیماری روماتیسم مفصلی است.
* بالا بودن تست ESR و CRP که نوعی آزمایش خون هستند.
* بررسی مایع مفصلی که معمولا تعداد گلبول های سفید در آن به بالای ۱۰ هزار ( با ارجحیت گلبول های سفید تک هسته ای) میرسد.
* علائم رادیولوژیک در عکس ساده مفصل بصورت کم شدن فاصله مفصلی، استئوپروز و پوکی در استخوان های اطراف مفصل، خوردگی استخوان های اطراف مفصل و در موارد پیشرفته تغییر شکل مفصل
معیارهای تشخیص روماتیسم مفصلی چیست
هیچکدام از علائم بیماری روماتیسم مفصلی مختص به این بیماری نیستند و میتوانند در دیگر بیماری ها بخصوص دیگر بیماری های روماتیسمی دیده شوند.
در نتیجه تشخیص این بیماری قدری مشکل است. هفت معیار وجود دارد که هرچه تعداد بیشتری از آنها در یک بیمار موجود باشند احتمال اینکه مشکل بیمار روماتیسم مفصلی باشد بیشتر است. این معیارها عبارتند از
* خشکی صبحگاهی در مفاصل که بیش از یک ساعت طول بکشد
* تورم مفصلی در حداقل سه مفصل از بدن
* تورم در یکی یا چند تا از مفاصل دست (مفاصل انگشت یا مچ دست)
* تورم در دو مفصل قرینه در دو طرف بدن
* وجود ندول های زیر جلدی
* تست آزمایشگاهی “فاکتور روماتوئیدی” RF مثبت
* کاهش دانسیته استخوان در استخوان های دست و خوردگی سطوح مفصلی در مفاصل دست در رادیوگرافی بیمار
اهمیت تشخیص زودرس رماتیسم مفصلی چیست
وقتی پزشک به آرتریت روماتوئید مشکوک شود معمولا بیمار را به یک متخصص بیماری های روماتیسمی یا روماتولوژیست معرفی میکند تا ایشان بیمار را تحت بررسی های بیشتری قرار دهد.
متخصص روماتولوژیست با بررسی های تخصصی، بیماری را در صورت وجود تشخیص و درمان را هر چه سریع تر شروع میکند. شروع زود هنگام درمان در این بیماری بسیار مهم است چون هرچه در شروع درمان تاخیر بیشتری صورت گیرد عوارض بیماری بیشتر شده و مفاصل بیشتر دچار تخریب غیر قابل بازگشت میشوند
