Dr.Majid Dastani PT, Bcs,Msc, DPT

اتوی بادکش

اتوی بادکش به نام غلتاندن بادکش نیز شناخته می شود و زیر شاخه بادکش گذاری سریع است. هنگامی که پس از چندین بار بادکش گذاری به روش سریع بادکش داغ شد، بادکش را سروته کنید و ناحیه را با آن ماساژ دهید. مراقب دمای بادکش باشید. اگر زیاد داغ باشد، ممکن است باعث سوختگی شود و دمای کم نیز تأثیری ندارد.

بادکش گذاری طولانی

روش بادکش گذاری طولانی، روش نشاندن بادکش نیز نام دارد. در این روش، بادکش پس از قرار گرفتن روی پوست برای مدتی باقی می ماند. این روش معموا ترین روش بالینی است. از تین روش در اصل در شرایطی مثل سرمای آسیب رسان، آسیب های اندام های داخلی، بیماری های مزمن و اختلال در قسمت های موضعی عمیق تر استفاده می شود. از این روش می توان پس از روش بادکش گذ اری متحرک استفاده کرد.

بادکش متحرک

به این روش، بادکش لغزان، یا لیز خوردن بادکش نیز می گویند که معمولا" برای نواحی وسیع یا بافت ماهیچه ای حجیم و صاف و یا در امتداد کانال انرژی به کار می رود. در روش بادکش متحرک معمولا" از بادکش های شیشه ای استفاده می شود. مراقب باشید لبه دهانه بادکش زبر نباشد. روش: ابتدا مقدار مناسبی از روغن جهت تسهیل حرکت بادکش روی پوست بریزید. پس از روش بادکش گذاری با آتش، بادکش را روی ناحیه قرار دهید. سپس بادکش را در امتداد کانال های انرژی بدن و یا نواحی عدم تعادل موضعی بکشید. توجه: از ایجاد خلأ بسیار شدید بپرهیزید. برای حرکت دادن بادکش از نیروی یکسان استفاده کنید تا بادکش نیفتد.

بادکش گذاری متحرک در مناطق مختلف بدن باید به گونه ای متفاوت انجام گیرد. برای مثال، در بادکش گذاری روی کمر و قسمت تحتانی آن باید از نیروی عمودی بالا به پایین استفاده کرد و برای سینه و ناحیه فوقانی معده باید از حرکت موازی چپ به راست استفاده شود. در قسمت شکم و شانه ها باید از حرکت دورانی بادکش و برای دست ها و پاها از حرکت عقب و جلو در امتداد محور طولی آن ها استفاده کرد.

سه روش بادکش گذاری متجرک وجود دارد:

1-    مکش خفیف با کشیدن سریع که 3 تا 4 میلیمتر از پوست درون بادکش قرار می گیرد و بادکش با سرعت 60 سانتیمتر بر ثانبه کشیده می شود تا زمانی که رنگ پوست قرمز شود. برای تکمیل پروسه درمانی، این روش را روزانه یک بار به مدت 3 تا 5 دقیقه، طی 10 روز انجم دهید.

2-    مکش قوی و کشیدن سریع که 7 تا 8 میلیمتر از پوست وارد بادکش شده، بادکش را با سرعت 30 سانتیمتر بر ثانیه می کشیم تا رنگ پوست ارغوانی شود. این کار را روزانه 3 تا 5 دقیقه و به مدت 10 روز انجام دهید.

3-    مکش قوی و کشیدن آرام: با مکشی که باعث ورود 8 میلیمتر از پوست به داخل بادکش می شود، بادکش را با سرعت 2 تا 3 سانتیمتر بر ثانیه بکشید تا رنگ پوست ارغوانی شود. این کار را هر روز 3 تا 5 دقیقه در یک دوره 10 روزه انجام دهید. این روش باعث بیشترین تحریک عضلات می شود و برطرف کننده سرما، رطوبت، مواد سمی اندام های داخلی و کانال های انرژی می شود.

بادکش گذاری دوار

بادکش گذاری دوار همانند بادکش گذاری لغزان است؛ هر چند این روش به نیروی بیشتر و تحریک قوی تری نیاز دارد. روش: پس از بادکش گذاری به وسیله آتش، بادکش را با دست بگیرید و آن را با حرکت دورانی به سمت چپ و راست بچرخانید. توجه: این کار را به آرامی و با حرکت دورانی ثابت و یکسان با زاویه مناسب انجام دهید. زاویه خیلی زیاد ممکن است برای بیمار قابل تحمل نباشد و زاویه کم نیز نتیجه خوبی در بر ندارد. این روش را می توان همراه با بادکش گذاری متحرک انجام داد. استفاده از مقداری روغن جهت تسهیل حرکت می تواند درد را در این روش کاهش دهد.

بادکش گذاری همراه با طب سوزنی

بادکش گذاری همراه با طب سوزنی: روش ترکیبی متکی به سوزن و تثبیت اثرات درمانی توسط بادکش است.

توجه: از سوزن هایی با دسته بلند استفاده نشود، زیرا باعث برخورد آن با سطح داخلی بادکش و فرو رفتن زیاد از حد آن می شود. هرگز از این روش در پشت و سینه استفاده نکنید. در این روش، شخص باید مراقب باشد که سوزن گیر نکند و یا نشکند.

                                 

ابزار معمول بادکش درمانی و ویژ گی های آنها

بادکش های ساخته شده از شاخ حیوانات

این بادکش ها از شاخ حیواناتی چون گاوهای نر و بز ساخته می شوند و همچنان در بین اقلیت های قومی در نقاط دوردست چین مورد استفاده قرار می گیرند.

بادکش های ساخته شده از بامبو

این بادکش ها از چوب بامبوهای قدیمی و خیلی سخت ساخته می شوند. مزایای بادکش های از جنس بامبو عبارتند از: ساخت آسان، حمل و نقل آسان، کمترین هزینه و مقاومت بالا. معایب بادکش از جنس بامبو: خشک شدن چوب که باعث نفوذ هوا می شود و شفاف نبودن آن که مانعی برای مشاهده تغییرات به وجود آمده در پوست است.

بادکش های سفالی

این بادکش ها از گل ساخته می شوند و بیشتر به علت نرمی و ضخامت مناسب، برای بادکش گذاری با شعله آتش استفاده می شوند.

بادکش های شیشه ای

این بادکش ها از جنس شیشه مقاوم در برابر حرارت ساخته می شوند. بادکش های شیشه ای از نظر حجم و قطر بادکش به پنج دسته تقسیم می شوند. از این نوع بادکش بیشتر برای بادکش گذاری متحرک و نیز بادکش گذاری پس از طب سوزنی استفاده می شود. مزایای بادکش های شیشه ای: ظاهر بهتر، شفافیت برای مشاهده تغییرات پوست. معایب: انتقال سریع حرارت که باعث سوختن پوست یا شکستن شیشه می شود.

بادکش های لاستیکی

این بادکش ها از لاستیک هایی با انعطاف پذیری بالا ساخته می شوند و در اندازه های مختلف از بسیار کوچک برای نقاطی از گوش و بسیار بزرگ برای تمامی بدن وجود دارند. بادکش های لاستیکی بیشتر در روش ایجاد خلأ هوایی توسط بادکش (تخلییه هوا) به کار می روند.

مزایای بادکش های لاستیکی: به آسانی ضدعفونی می شوند، مقاومت بالایی دارند، می توانند در نقاطی مانند گوش، بینی، چشم ها، پوست سر، مچ ها و قوزک پا استفاده شوند. معایب: قیمت بالا و شفاف نبودن آن ها که امکان مشاهده پوست را از بین می برد.

بادکش های پلاستیکی

این بادکش ها از پلاستیک مقاوم در برابر حرارت ساخته می شوند و با بادکش های شیشه ای ویژگی های مشترک دارند. مزایا: احتمال شکستن کمتر، قابلیت جابه جایی آسان. معایب: عدم قابلیت مشاهده پوست و تغییر شکل آسان.

بادکش های طلقی مکنده (پمپی)

این بادکش ها از شیشه های آلی و یا پلاستیک های شفاف ساخته می شوند. مزایا: نیازی به روشن کردن آتش ندارند، خطر سوزاندن وجود ندارد؛ بی خطر و قابل اطمینان هستند، قدرت مکش آن ها قابل کنترل است، درد کمتری ایجاد می کنند و شفافیت آن ها امکان مشاهده پوست را می دهد. بادکش های پمپی، جهشی در پیشرفت بادکش ها هستند که مسیر تازه ای در استفاده از بادکش درمانی برای خانواده و خود درمانی به روی ما گشوده اند. (از این نوع بادکش در حجامت مرسوم در کشورمان نیز استفاده می شود و بهترین نوع بادکش برای استفاده در منزل است.)

بادکش های فلزی

این نوع بادکش ها از فلزهایی، چون مس، آلومینیوم و فولاد ضد زنگ ساخته می شوند و خصوصیات مشترکی با بادکش های سفالی و شیشه ای دارند. مزایای بادکش های فلزی: مقاومت بالا و سهولت در ضدعفونی کردن. معایب: قیمت بالا، انتقال سریع حرارت کهباعث سوختگی می شود و عدم توانایی در مشاهده تغییرات پوست.

علی رغم وجود انواع گوناگونی از بادکش ها، بیشترین استفاده در روش های بالینی را بادکش های شیشه ای و بادکش های پمپی دارند. به علاوه، در مواقع ضروری می توان از بادکش های جایگزین که لبه تیز ندارند، ضد حرارت هستند و قابلیت ایجاد مکش دارند، استفاده کرد. برای مثال: فنجان چای، جام ها، شیشه های خالی دارو و ظروف غذا و کاسه.

 

روش های معمول بادکش گذاری و ویژگی های آن ها

بادکش گذاری به وسیله آتش

بادکش گذاری با آتش، روشی است که طی آن به وسیله آتش، درون بادکش خلأ ایجاد می کنند و آن را روی بدن می گذارند. این روش، معمول ترین روش بالینی است. می توان این روش را توسط یک یا چندین بادکش به طور همزمان اجرا کرد که از آن ها با عنوان تک بادکش و چند بادکش یاد می شود. انتخاب تک بادکش یا چند بادکش به وسعت ناحیه درگیر در مشکل بستگی دارد. برای نقطه کوچک با یک نقطه حساس از روش تک بتدکش و برای نواحی وسیع تر بدن با چندین نقطه حساس، از روش چند بادکش می توان استفاده کرد. تعداد بادکش ها به فرم آناتومی آن قسمت از بدن بستگی دارد.

روش های گوناگونی از بادکش گذاری با آتش برای نقاط و قسمت های مختلف بدن به کار گرفته می شود. عموما" سه روش مختلف بادکش گذاری با آتش وجود دارد که عبارتند از: روش حرکت سریع آتش، روش انداختن آتش و روش پنبه سوزان. می توان از روش حرکت سریع آتش در همه قسمت ها و حالت یا پوسچرهای مختلف بدن در بادکش گذاری استفاده کرد. دو روش دیگر معمولا" برای موقعیت لترال (خوابیده به پهلو) به همراه بادکش گذاری متقاطع استفاده می شوند.

روش حرکت سریع آتش

یک پارچه لوله شده پنبه ای را با یک انبرک بگیرید و آن را در الکل (96 درصد) فرو ببرید. سپس آن را آتش بزنید و درون بادکش بچرخانید و فورا" خارج کنید. سپس بادکش را به سرعت بر روی نقطه مورد نظر قرار دهید.

توجه: برای جلوگیری از سوختگی، از الکل زیاد و نگه داشتن طولانی مدت پارچه پنبه ای روی بادکش خودداری کنید.

روش آتش انداختن

یک قطعه کاغذ و یا پارچه کتانی آغشته به الکل را آتش بزنید و درون بادکش بیندازید و پیش از آنکه کاغذ یا پارچه کاملا" آتش بگیرد، بادکش را بر روی پوست قرار دهید. بخشی از کاغذ را که در حال سوختن است، به طرف پایین قرار دهید تا از سوختن شخص جلوگیری شود. از این روش در قسمت های طرفین (پهلوها) شخص یا بیمار استفاده می شود.

روش پارچه ی پنبه ای سوزان

یک تکه پارچه پنبه ای به قطر تقریبی یک سانتی متر بردارید و پس از خیس کردن آن در الکل، آن را در وسط یا در ته بادکش بچسبانید. پارچه را آتش بزنید و بادکش را روی محور مورد نظر قرار دهید. این روش نیز در موقعیت های طرفین و جانبی مثل پهلو استفاده می شود. توجه داشته باشید برای جلوگیری از سوختگی از مقدار کمی الکل استفاده کنید.

بادکش گذاری سریع

بادکش گذاری سریع روشی معمول است که در معالجات بالینی استفاده می شود و اغلب برای قسمت های غیر نرم و غیر حساس استفاده می شود.

روش: ابتدا یک قطعه پارچه پنبه ای آغشته به الکل را با انبر یا انبرک بند آورنده خون بگیرید، آن را آتش بزنید و درون بادکش قرار دهید. سپس فورا" آن را خارج کنید و بادکش را روی محل مورد نظر قرار دهید و به سرعت بردارید و این عمل را دوباره تکرار کنید تا پوست قرمز شود. دقت کنید که دهانه بادکش همیشه باید رو به پایین باشد. گوله پنبه باید به سرعت هر چه تمام تر در انتهای بادکش قرار گیرد تا از داغ شدن و سوزاندن جلوگیری شود. اگر بادکش بیش از حد داغ شد از بادکش دیگری استفاده کنید.

                                 

 

تعریف

بادکش درمانی به عنوان یکی از درمان های خارجی،بخش مهمی از طب سنتی چینی به شمار می رود. این نوع درمان، روش درمانی فیزیکی برای درمان بیماری ها از راه ایجاد فشار منفی توسط فنجان ها و یا ظروف شیشه ای خاص در نقاط مختلف بدن است که موجب پرخونی یا ایجاد تعادل موضعی می گردد.

 

مکانیسم بادکش درمانی

تحریک گرمایی و مکانیکی

بادکش ها می توانند نوعی تحریک گرمایی و عملکردی در پوست ایجاد کنند.

 

تنظیم یین – یانگ، تأمین چی (انرژی) ضد بیماریو نیز از بین بردن عامل بیماری زا

بادکش درمانی از طریق ترکیب نقاط مریدین و نیز از طریق استفاده همزمان از روش های درمانی دیگر باعث تعادل بین یین و یانگ می شود. برای مثال، قرار دادن بادکش بر نقطه «GV4» باعث گرم شدن یانگ و از بین رفتن سرما می شود. همچنین، قرار دادن بادکش بر نقطه «GV14» می تواند گرمای یانگ را از بین ببرد.

همچنین، بادکش ها در فرآیندی مشابه، تأمین کننده چی (انرژی) ضد بیماری و نیز از بین برنده عوامل بیماری زا هستند. برای مثال، بادکش گذاری پس از حجامت در نقاطی حساس و دردناک (نقاط آشی) سبب کاهش درد ناشی از عارضه گرفتگی می شود که در اثر قرار گرفتن در معرض باد و رطوبت و سرما به وجود می آید.

 

پاکسازی مریدین (کانال انرژی) و جریان چی (انرژی) و خون در بدن

اختلال در عملکرد کانال انرژی و جریان چی (qi) و همچنین خون، سبب بروز عوامل بیماری زای متعدد می شود. بادکش درمانی، علاوه بر پاکسازی کانال انرژی سبب جریان یافتن انرژی و خون از طریق ایجاد فشار منفی در آن دسته از نقاط و نواحی بدن می شود که انرژی و خون در آنجا راکد مانده است. همچنین، باعث تقویت عملکرد اندام های داخلی و در نتیجه، ترمیم و بازسازی عملکرد معمولی انرژی و خون می شود. روش های مورد استفاده متداول مانند بادکش گذاری روی کانال های انرژی، بادکش گذاری متحرک و بادکش گذاری پس از حجامت، عملکرد بسیار مؤثرتری در این فرآیند دارند.

 

ایجاد تنظیم دوجانبه و درمان آسیب های چندگانه

بادکش گذاری می تواند سبب ایجاد تنظیم دوجانبه شود و با استفاده از نقاط مشابه و نیز روش انجام یکسان، آسیب های چندگانه را نیز درمان کند. برای مثال، بادکش گذاری پس از حجامت در نقطه «GV14» برای درمان سرماخوردگی ناشی از باد- سرما و یا گرمازدگی ناشی از باد- گرما و نیز تب ناشی از آسیب های داخلی به کار می رود.

همزمان، می توان از آن برای مشکلات داخلی، مانند فشار خون بالا،سردرد و نیز بیماری های پوستی مانند خارش غیر قابل کنترل و جوش نیز استفاده کرد.

 

عملکردها و ویژگی های بادکش درمانی

عملکردها

تنظیم تعادل در همه قسمت های بدن

بادکش گذاری می تواند جریان های ظزیف بین بافت های بدن و مویرگ ها را تنظیم کند، سبب بالا رفتن میزان مبادلات بین خون و بافت ها شود و نیز انقباض و انبساط مویرگ ها را تعدیل کند. همچنین، سبب بالا رفتن جریان خون در نقاط خاصی از بدن می شود. به علاوه، بادکش گذاری سوخت و ساز بدن را تنظیم می کند، غذارسانی به بافت ها را بهبود می بخشد، جریان لنف را تنظیم می کند و قدرت بیگانه خواری (میکروب ها) توسط گلبول های سفید را افزایش می دهد؛ بنابراین، شرایط بروز امراض را از بین می برد و عملکرد بدن را به حالت عادی باز می گرداند.

 

تأمین نیروی چی (انرژی) ضد بیماری و از بین بردن عوامل بیماری زا

بادکش گذاری می تواند عوامل بیماری زا، از جمله باد، سرما و رطوبت را در بدن از میان ببرد. همچنین، بادکش قادر است چی ضد بیماری (چی دفاعی) بدن را تأمین کند.

عمل بادکش گذاری پس از حجامت، برای درمان کرختی و درد ناشی از باد، سرما و رطوبت در دست ها و پاها بسیار مؤثر است. مطالعات بالینی اثبات کرده است که بادکش گذاری پس از حجامت سبب از بین رفتن رکورد در جریان انرژی، متلاشی کردن توده های زیرپوستی و بهبود سرماحوردگی ناشی از باد می شود.

 

پاکسازی کانال های انرژی

بادکش گذاری می تواند از راه اعمال فشار منفی  باعث جریان یافتن خون و نیروی انرژی کانال های انرژی بدن گردد و نیز عملکرد اندام های داخلی را تقویت کند. بادکش گذاری ثابت و متحرک بر روی کانال های انرژی و نیز، بادکش گذاری پس از حجامت، همگی باعث پاکسازی کانال های انرژی می شوند.

از آنجایی که بادکش گذاری می تواند باد- سرما و رطوبت را از بین ببرد و خون و نیروی انرژی را به جریان بیندازد، باعث روان شدن حرکت مفاصل می شود و درد مفاصل را فرو می نشاند. همچنین، این روش در درمان سردرد، سرگیجه، درد قسمت تحتانی کمر و درد در دست و پا مؤثر است.

 

از بین بردن مواد سمی و خارج کردن عفونت

از طریق ایجاد فشار منفی بسیار قوی به وسیله بادکش ها می توان بیماری های خارجی، نظیر دمل های بزرگ، دردهای خارجی، زخم ها، رکورد موضعی خون و مسمومیت های ناشی از مواد سمی را درمان کرد. ترکیب طب سوزنی و بادکش گذاری می تواند پیش از ترشح چرک، سبب خروج مواد سمی گردد و خون و انرژی را به جریان اندازد و بادکش گذاری پس از ترشح چرک، می نواند سبب خروج عفونت و فرونشاندن درد و نیز تسریع فرایند بهبود گردد.

 

ویژگی ها

موارد کاربرد گسترده (اندیکاسیون ها)

از بادکش گذاری می توان در همه بیماری هایی که به وسیله طب سوزنی، ماساژ درمانی و طب گیاهی سنتی قابل درمان هستند، استفاده کرد؛ به ویژه جهت درمان درد، آسیب بافت نرم، التهاب و تورم حاد یا مزمن، درد ناشی از باد- سرما، رطوبت و اختلال در عملکرد اندام های داخلی.

سریع و مؤثر

بعضی از بیماری ها حتی با یک مرتبه بادکش گذاری تسکین می یابند و یا کاملا" درمان می شوند. برای مثال، بادکش گذاری پس از حجامت ناحیه کمر و یا قسمت تحتانی آن باعث برطرف شدن فوری درد در این نواحی می شود. همچنین، تب ناشی از سرماخوردگی، به وسیله بادکش گذاری در امتداد کانال انرژی مثانه در قسمت کمر، به سرعت از بین می رود.

سهولت در آموزش و یادگیری

بادکش گذاری در خانه، برای جلوگیری از بروز و درمان بیماری های شایع به آسانی قابل انجام است.

کمترین هزینه

بادکش درمانی در کاهش هزینه درمانی بسیار مؤثر است و اتکا به دارو را کاهش می دهد. می توان به راحتی و حتی در سفرهای طولانی آن را حمل کرد. اگر موقعیت ایجاب کند، می توان بطری های معمولی را جایگزین بادکش کرد.

کمترین واکنش های زیانبار

بادکش درمانی استاندارد، به هیچ وجه مواد سمی ایجاد نمی کند و عوارض جانبی در بر ندارد. از بادکش درمانی می توان برای درمان و پیشگیری از انواع بیماری ها استفاده کرد

                                 

کاربرد درمانی و مکانیسم تأثیر بادکش

بادکش گذاری با مکانیسم های متعدد باعث رفع دردها و درمان بیماری های مختلف می شود که در زیر به تعدادی از آن ها اشاره می شود:

1.     یکی از علل درد و خستگی در قسمت های مختلف بدن، تجمع بعضی مواد نظیر اسید لاکتیک و سایر مواد زائد سلولی در مویرگ های بدن است که معمولا" با اختلال در خون رسانی موضعی همراه است. بادکش با ایجاد خلأ، باعث انبساط عروق سطحی، تجمع خون در موضع و افزایش خون رسانی موضعی می شود؛ در نتیجه، اکسیژن و غذای بیشتری به سلول ها می رسد و درد و خستگی برطرف می شود.

2.     افزایش خون رسانی موضعی با فراخوانی سلول های دفاعی و فاکتورهای ضد التهاب خونی به موضع، باعث تسریع ترمیم آسیب های بافتی و عفونت های موضعی می شود؛ مثلا" با بادکش کردن اطراف زخم بستر می توان به ترمیم و بهبود این زخم ها کمک شایانی کرد.

3.     بادکش با ایجاد خلأ در تخلیه سموم و عفونت های موضعی؛ مثلا" در گزیدگی با مار و عقرب کمک کننده است.

4.     بادکش با ایجاد فشار منفی باعث انبساط عضلانی می شود و در رفع اسپاسم عضلانی که منشأ بسیاری از دردهای موضعی است، کمک کننده است.

5.     بادکش با تحریک روده ها و دستگاه گوارش باعث بهبود برخی از بیماری های گوارشی، نظیر زخم معده، تنبلی روده و یبوست می شود.

6.     بادکش متناوب با جذب خون به عضلات در رفع لاغری موضعی و افزایش بافت ماهیچه ای موضع مؤثر است.

7.     در چاقی های موضعی، بادکش گرم در سوزاندن چربی های موضعی با مکانیسم فراخوان خون به ناحیه پرچربی مؤثر است.

8.     از فشار منفی ایجاد شده توسط بادکش می توان در کنترل و تنظیم بعضی از خونریزی ها در بدن بهره گرفت؛ مثلا" در هایپر منوره (قاعدگی با خونریزی شدید) می توان زیر سینه ها را بادکش کرد. با این عمل فشار خون از اندام تحتانی به سمت اندام فوقانی متوجه شده، از شدت خونریزی کاسته می شود یا در خونریزی کم (هایپو منوره) با بادکش کردن ران ها و ساق پاها می توان فشار خون را از قسمت های فوقانی به سمت اندام تحتانی متوجه ساخت و میزان خونریزی را افزایش داد. در خون دماغ شدید با بادکش کردن اطراف ناف (در طرف خونریزی) فشار خون به قسمت های تحتانی منتقل و خون دماغ کم کم متوقف می شود.

9.     تعدادی از دردهای عضلانی بر اثر درگیر شدن اعصاب حسی بین ماهیچه ها یا بافت پیوندی سخت  شده ایجاد می شود؛ بنابراین، با بادکش نمودن در بسیاری از موارد این فشار از روی عصب برداشته شده و درد تسکین می یابد.

10.                        در رفع خواب رفتگی و گز گز اندام، بادکش با تسریع خون رسانی و اکسیژن رسانی بافتی مؤثر است.

11.                        برخی از اطبا و حکما از فشار منفی بادکش برای کمک به خروج سنگ های کلیوی استفاده می کنند؛ به این صورت که پس از روغن زدن، مسیر کلیه ها را از طرف کلیه به سمت مثانه بادکش متحرک می کنند.

12.                        در افرادی که دارای طبع سرد و تر و در اصطلاح طب سنتی بلغمی مزاج هستند، بادکش گرم و خشک کاربرد فراوانی دارد و جایگزین مناسبی برای حجامت تر است.

13.                        طبق تعریف طب سنتی، گاهی دردها بر اثر غلبه سردی بر بافت یا عضو ایجاد می شود و تجربه نشان داده است که بسیاری از دردهای موضعی با گرم کردن موضع تسکین می یابند. بادکش گرم در رفع این دردها مؤثر است.

14.                        افزایش خون رسانی پوست توسط بادکش گذاری در رفع بسیاری از بیماری های پوستی مؤثر است.

15.                        در زانوهایی که دچار تورم، درد و تجمع مایع در مفصل شده اند (تجمع موضعی بلغم) با 40 تا 120 جلسه بادکش متناوب به صورت یک روز در میان می توان کم کم این مایع را از محیط خارج کرد.

بازنشر صرفا با اجازه و ذکر منبع مجاز است

نویسنده:دکتر مجید داستانی

                                 

 

 

 

سلامتی و مکاتب مختلف پزشکی

بشر از آغاز آفرینش، دغدغه ای به نام «سلامتی» و در مقابل، «درد و بیماری» داشته است. همه اقوام و تمدن ها با توجه به امکانات طبیعی اطراف خود و میزان هوش و نبوغ  و حتی (طبق نظر بعضی از دانشمندان) با استفاده از راهنمایی های پیام آوران الهی روش های گوناگونی را برای حفظ سلامتی و تسکین آلام و شفای امراض گوناگون برگزیدند. با گذشت زمان، این تجربیات به صورت مدون و قابل انتقال درآمد و مکتوب گردید. «طب سوزنی، ماساژ درمانی، هومیوپاتی، طب گیاهی، رفلکسولوژی، طب شیمیایی، روان درمانی، آیورودا، حجامت، تنقیه و روش ها و مکاتب مختلف طبی دیگر» همه و همه از تلاش بشریت برای حفظ سلامتی و بازگرداندن آسایش به بیماران خبر می دهند. این مکاتب هر کدام با یک دیدگاه ویژه و با تئوری های خاص خود عمل می کنند. علیرغم وحدت موضوع مورد بررسی در تمامی این مکاتب که همان «سلامتی و تندرستی انسان» است، هر کدام با نگاه ویژه خود به بشر و سلامتی او می نگرند. طب سوزتی معتقد است جریان انرژی در مدارهای خاصی در کل بدن انتشار می یابد و اختلال در این جریان انرژی، موجب اشکال در عملکرد اعضا و نهایتا" بروز بیماری می شود. بر اساس این مکتب، سوزن زدن به نقاط خاص، جریان انرژی را تحت تأثیر قرار می دهد و می تواند سلامتی را به فرد بازگرداند و یا درد را کنترل نماید. همچنین، طب سنتی چین به وجود دو نیروی فرضی «یین» و «یانگ» معتقد است، که با یکدیگر در تعادل اند و تعادل و سلامتی اعضا را موجب می شوند و بر هم خوردن این تعادل، موجب بروز بیماری می شود. در «آیورودا»، عدم تعادل در «دوشاها» (شامل واتا، پیتا، و کافا) موجب ناهماهنگی ذهن و بدن و بروز بیماری می شود.

مکتب «هومیوپاتی» به «مشابه درمانی» معتقد است. دارویی مانند دیگوکسین که با دوزهای بالا موجب عوارض جانبی، مانند بی اشتهایی، اختلالات بینایی و یا آریتمی می شود، می تواند با غلظت های بسیار پایین در درمان بی اشتهایی، اختلالات بینایی و آریتمی به کار گرفته شود. در طب جدید در بیشتر موارد به اصل درمان با مخالف، عمل می شود. برای مثال، گلو درد یا فارنژیت ایجاد شده با استرپتوکوک بتاهمولیتیک را با داروی از بین برنده این عامل مهاجم درمان می کنند، یا در درمان سرطان به طور معمول، داروهای از بین برنده سلول های مهاجم استفاده می شود و یا در مواردی که التهاب بروز کرده است از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا استروئیدی استفاده می شود.

در روش هایی مانند «دعا درمانی، هیپنوتیزم و مراقبه یا مدیتیشن» به ابعاد دیگر انسان، مانند روان و نفس و حالات روحی – روانی مختلف، توجه می شود و معتقدند ایجاد تغییرات در این حالات، موجب تغییردر روند بیماری می شود. یکی از مسائل شیرین و در عین حال پیچیده در دنیای درمان، اثر دارونما است که معمولا" در تحقیقات بالینی به منظور حذف تأثیرات روحی – روانی دارو استفاده می شود. چگونه کپسولی که در آن نشاسته یا ماده ای بی اثر (دارونما) وجود دارد، می تواند روی بیماری های پیچیده ای مانند آرتروز یا ام.اس. به صورت قابل توجهی اثر بگذارد و چگونه برخورد صحیح یک استاد پزشکی می تواند نشاط و شادابی را برای مدتی برای بیمار دچار آرتروز به ارمغان بیاورد؟ این ها سؤال هایی هستند که به صورت جدی ذهن محققان بالینی را متوجه خود کرده و تعدادی از آنان را به استفاده از این پدیده ساده در درمان بیماری ها ترغیب نموده است.

هدف مکاتب و روش های مختلف پزشکی (با دیدگاه ها و تئوری های گوناگون)، حفظ سلامتی جامعه و درمان دردمندان است. «روش مؤثر و با عارضه جانبی و هزینه کمتر و همخوان با فرهنگ ملی و استقلال کشور»، روش برتر محسوب می شود. امروزه اندیشمندان بزرگ جهان پزشکی به این نتیجه رسیده اند که هیچ روش مطلقی برای درمان تمامی بیماری ها وجود ندارد و لازم است رهروان تمامی مکاتب پزشکی، به دور از تعصب، دست به دست هم بدهند، از اختلافات دست بردارند، آگاهی خود را از مکاتب دیگر بالا ببرند. با توجه به معیارهای بیان شده، توسعه سلامتی و درمان را وجهه همت خود قرار دهند.

از دیدگاه عقلانی، معیار صحت و علمی بودن یک روش در حیطه علوم تجربی و پزشکی به عنوان یکی از شاخه های اصلی علوم تجربی، پراگماتیسم یا عمل گرایی است؛ یعنی اگر در حیطه عمل، یک روش از کارایی برخوردار بوده و عوارض و هزینه آن کم باشد، این روش قابل احترام است؛ حتی اگر مکانیسم عملکرد آن، از دیدگاه مکاتب دیگر مشخص نباشد. بسیاری از اندیشمندان مکاتب پزشکی معتقدند بشر به زودی از واژگان «آلوپاتی، طب جایگزین و طب مکمل» و مرزبندی بین این مکاتب گذر خواهد کرد و واژه جدیدی به نام «طب فراگیر» چتر گسترده خود را برای خدمت رسانی هر چه بیشتر با کارآیی بیشتر و عوارض و هزینه کمتر بر سرتمامی مکاتب پزشکی خواهد گسترد.

به طور کلی، بادکش درمانی (کاپینگ) در اکثر تمدن ها استفاده می شده است و به یقین می توان گفت که حجامت و بادکش درمانی در خاورمیانه قدمتی هزاران ساله دارد.

در مصر باستان در یکی از کتب پزشکی مرجع که 1550 سال قبل از میلاد مسیح روی پاپیروس نگاشته شده، از بادکش درمانی نام برده شده است. بادکش گذاشتن یا به قول عامه، لیوان انداختن امروزه در بین اهل فن به حجامت گرم و خشک شهرت یافته و از روش های مهم درمانی در طب سنتی و طب سوزنی (چینی) است که دارای سابقه چند هزار ساله است. از گذشته های دور اطباء و حکمای مشرق زمین به خواص درمانی بادکش گذاری پی برده و در درمان بسیاری از بیماری ها و دردها از آن بهره می گرفته اند. در طب سنتی چین، بادکش درمانی و طب سوزنی با یکدیگر تلفیق شده است و در بسیاری از موارد اطبای چینی برای افزایش تأثیر طب سوزنی، آن را همراه با بادکش به کار می برند.

در طب سنتی ایران زمین نیز درمان با بادکش سابقه ای طولانی دارد و توسط اطبای بزرگی چون ابوعلی سینا، رازی، جرجانی و... به کرات برای درمان بیماری ها و دردهای مختلف تجویز شده است و امروزه نیز با نام های «لیوان انداختن» یا کوزه گذاشتن در اقصی نقاط کشور رواج دارد. در طب کلاسیک و جدید نیز مطالعات فراوانی روی تأثیرات بادکش در درمان بیماری ها و مکانیسم این تأثیرات انجام شده است. در این میان، می توان به مطالعات فراوان دکتر یوهان ابلر (پزشک آلمانی) و پروفسور وُن نیسر اشاره کرد. کتاب های فراوانی نیز در این زمینه در سراسر جهان به چاپ رسیده است که برای نمونه، می توان به کاپینگ تراپی نوشته پروفسور کِی چیرالی از انگلستان و کتاب های متعدد در مورد بادکش درمانی یا خلأ درمانی اشاره کرد.

در شبکه های علمی اینترنت نیز مقالات متعدد، بیش از 360 هزار مورد در این زمینه موجود است که با واژه های کلیدی Cupping، Dry Cupping میتوان آن ها را ملاحظه نمود. ساخت دستگاه های Cupping therapy که در ایران به دستگاه (دردکُش) معروف است، استفاده از این شیوه درمانی را برای عموم مردم آسان نموده است.

 

 

ادامه دارد....

 

 

بازنشر صرفا با اجازه و ذکر منبع مجاز است

نویسنده:دکتر مجید داستانی