آمبولی ریوی
آمبولی ریوی ( PTE)
Pulmonary thromboembolism
تعریف
به فرایند تشکیل لخته فیبرین در جریان خون ترومبوز اطلاق می شود، حال اگر قسمتی از این لخته جدا شود و توسط جریان خون به اندام دیگری مهاجرت کند آمبولی حادث می شود، چنانچه این اندام ریه باشد، به آمبولی ریوی موسوم می شود.
◀ علایم آمبولی ریوی
آمبولی ریوی علایم اختصاصی ندارد ولی با مشاهده برخی از علایم زیر می توان به وقوع آن مظنون شد
1_ نفس تنگی و تاکی پنه
2_ درد در قفسه سینه
3_ سرفه
4_ اضطراب
5_ خلط خونی ( hemoptysis)
6_تاکی کاردی
وقوع آمبولی ریوی پس از DVT، در 80 درصد بیماران DVT بدون درمان مشاهده شده است.
از لحاظ بالینی، چنانچه بیمار سابقه جراحی، بدخیمی، DVT و PTE داشته باشد، وقوع آمبولی ریوی محتمل تر است .
◀درمان آمبولی ریوی ◀
سنگ بنای درمان آمبولی ریوی معمولا بر داروهای آنتی کواگولانت بنا نهاده شده است، مگر آنکه بیمار مبتلا به شوک و یا massive PTE شده باشد، در این حالت داروهای ترومبولیتیک برای بیمار در نظر گرفته می شود ( به شرطی که بیمار در معرض خونریزی نباشد و فشار خون سیستولیک کم تر از 90 میلی لیتر جیوه باشد )
❗طبق توصیه کالج پزشکان متخصص قفسه سینه ی آمریکا ( American College of Chest Physicians (ACCP)) شروع درمان با هپارین با وزن مولکولی کم مانند انوگزاپارین( LMWH) و فونداپارینوکس نسبت به درمان با هپارین ( UFH) ارجح است، و چنانچه بیمار LMWH دریافت کند، تجویز روزی یک نوبت آن بر تجویز دوبار در روز آن ارجح است.
تجویز داروی آنتی کواگولانت خوراکی ( وارفارین) نیز می بایست به محض تشخیص آمبولی ریوی به موازات LMWH، UFH ویا فونداپارینوکس آغاز شود، حداقل تا 5 روز می بایست این روند ادامه پیدا کند تا مقدار INR بیمار به بیشتر از 2 برسد و برای حداقل ۲۴ ساعت بالای ۲ بماند. (ترجیحا۲.۵)
بیمار مبتلا به آمبولی ریوی حداقل می بایست تا سه ماه داروی آنتی کواگولانت دریافت کند.
💉دوز enoxaparin در بیمار مبتلا به آمبولی ریوی معادل 1.5 میلی گرم به ازای وزن بدن هر 24 ساعت است یا 1mg/kg bid( تجویز به شکل زیر جلدی)
💉 دوز هپارین(UFH) در آمبولی ریوی با یک لودینگ دوز 5000 واحدی ( 75 واحد به ازای کیلو گرم وزن بدن) به شکل وریدی شروع می شود و به دنبال آن با دوز 18 واحد به ازای کیلوگرم وزن بدن در هر ساعت به شکل انفوزیون وریدی ادامه پیدا می کند.
💉 دوز فونداپارینوکس در آمبولی ریوی.
چنانچه وزن بیمار کم تر از 50 کیلوگرم باشد، 5 میلی گرم فونداپارینوکس به شکل زیر جلدی هر 24 ساعت دریافت می کند و چنانچه وزن بیمار بین 50 تا 100 کیلوگرم باشد مقدار 7.5 میلی گرم فونداپارینوکس به شکل زیر جلدی هر 24 ساعت دریافت می کند
منابع
Applied therapeutic
British national formulary
